Kabinet zet dwangwet voor gemeentelijke asielopvang door ondanks kritiek

Het kabinet zet de dwangwet door die gemeenten kan verplichten tot het opvangen van asielzoekers. Een bonus zal worden gegeven aan gemeenten die meer opvangplekken leveren dan vereist, maar deze bonus geldt nog niet deze lente en zomer, wanneer het aantal asielzoekers naar verwachting zal toenemen.

De wet moet nog worden goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) heeft vertrouwen in het verkrijgen van een meerderheid in beide kamers. De Raad van State noemde de wet ‘complex’ en mogelijk onuitvoerbaar. Na het kritische advies heeft van der Burg de wet echter nauwelijks aangepast, omdat hij vreesde geen meerderheid meer te krijgen in de Tweede en Eerste Kamer als de wijzigingen zouden worden doorgevoerd.

De wet moet voorkomen dat er opnieuw een groot tekort aan opvangplekken ontstaat. Gemeenten in het noorden en oosten van het land openen voornamelijk asielzoekerscentra, terwijl veel rijke gemeenten in de Randstad achterblijven. De coalitiepartij VVD was het niet eens met het dwingen van gemeenten om tot opvang van asielzoekers te komen, maar de wet werd in november overeengekomen tussen de coalitiepartijen. De tekst van de wet ging begin dit jaar voor spoedadvies naar de Raad van State. De belangrijkste kabinetsadviseur vindt de bonus voor gemeenten die meer opvangplekken leveren geen goed idee omdat dit de solidariteit tussen gemeenten onder druk zou zetten.

Van der Burg heeft deze kritiek naast zich neergelegd. Hij constateert echter ook dat de wet deze lente en zomer niet zal helpen. Hij blijft voortdurend op zoek naar nieuwe locaties voor boten, tenten of anderszins. Hij wil er alles aan doen om te voorkomen dat asielzoekers dit jaar weer buiten moeten slapen in Ter Apel. Gemeenten die al meer opvangplekken creëren dan van hen wordt verwacht, krijgen met terugwerkende kracht de bonus zodra de wet in werking treedt.

De wet is echter niet onomstreden. Werk Nederland vindt dat de wet onnodig ingewikkeld is en vraagt zich af of deze in de huidige vorm zal werken. VluchtelingenWerk is ook kritisch en merkt op dat de wet niet duidelijk maakt wie nu precies verantwoordelijk is en dat vrijwilligheid nog steeds wordt gehandhaafd voordat de dwang uitgaat. VluchtelingenWerk constateert dat vrijwilligheid niet werkt.