Dit weekend gaat de zomertijd in: wat zijn de mentale en fysieke gevolgen?

Komende zondag 26 maart schakelen we weer over van wintertijd naar zomertijd. Dit betekent dat we een uur minder slaap zullen krijgen. Deze overgang kan moeilijk zijn voor avondtypes en ouders van jonge kinderen. Hoe kunnen we ons het beste voorbereiden op deze overgang?

Zomertijd is de tijd die we van eind maart tot eind oktober aanhouden door de klok een uur vooruit te zetten. De klok loopt gedurende zeven maanden voor op de standaardtijd, of wintertijd. ’s Ochtends blijft het langer donker en ’s avonds kunnen we langer genieten van daglicht.

De overgang van winter- naar zomertijd betekent dat we een uur opschuiven. Dit kan een probleem vormen, vooral vanwege het uur minder slaap. We hebben namelijk 15 tot 20 procent minder remslaap en dit kan leiden tot moeilijkheden bij het opstaan in de ochtend. Het is makkelijker om een uur later te gaan slapen dan om een uur eerder op te staan, zegt Johan Verbraecken, hoogleraar.

Er zijn ook ernstiger gevolgen, zoals een toename van verkeersongevallen en hartinfarcten bij de overgang van winter- naar zomertijd. Het orgaansysteem heeft een bioritme en dat kan ontregeld raken door deze verschuiving.

Er zijn echter manieren om ons voor te bereiden op de zomertijd. Experts adviseren om veel naar buiten te gaan zodat de biologische klok zich zo goed mogelijk kan aanpassen aan het nieuwe slaap-waakritme. Ook minder koffie of alcohol drinken kan helpen. Verder kan het helpen om ’s avonds het donker actief op te zoeken, onder meer door schermen te weren. Het blauwe licht van kleinere schermen, zoals laptops, tablets en smartphones kan de melatoninepiek met drie uur verschuiven en ons slaapritme uitstellen.

Om de overgang geleidelijker aan te laten verlopen, kan men enkele dagen van tevoren al vroeger gaan slapen en de wekker elke dag een kwartier vroeger zetten. Dit is vooral handig voor mensen die weten dat ze meer last zullen hebben van de overgang.

Voor (kleine) kinderen is het belangrijk om veel buiten te spelen en veel lichaamsbeweging te krijgen gedurende de dag, zodat ze voldoende behoefte aan diepe slaap opbouwen en ’s avonds snel in slaap vallen. Het kan daarbij helpen om al enkele dagen van tevoren voorzichtig te schuiven met de bedtijd en een vaste structuur aan te houden, zoals een verhaaltje vlak voor het slapengaan.

In het kort, zomertijd betekent dat we de klok een uur vooruit zetten en dat we een uur minder slaap zullen krijgen. Deze overgang kan moeilijk zijn, vooral voor avondtypes en ouders van jonge kinderen. Het is belangrijk om veel naar buiten te gaan en het donker actief op te zoeken