Algemeen
Alarm over ’s werelds grootste ijsberg dubbel zo groot als Londen die voor het eerst in 30 jaar beweegt
Het grootste ijsberg ter wereld, genaamd A23a, staat op het punt los te komen van de Antarctische watergrenzen. Deze ijsberg, die zich in 1986 afsplitste van de Antarctische kustlijn, was meer dan 30 jaar vastgehecht aan de oceaanbodem. Echter, onlangs is de enorme ijsplaat onthecht van de Weddellzee en drijft nu met een opmerkelijke snelheid.
Deze ijsmassa, beter te omschrijven als een ijseiland dan als een ijsberg, is tweemaal zo groot als Groot-Londen en beslaat een oppervlakte van 1.500 vierkante mijl. A23a, die 37 jaar geleden afbrak van het Filchner-ijsplateau van het Witte Continent, is niet alleen bekend vanwege zijn breedte, maar ook vanwege zijn dikte. Met een diepte van ongeveer 400 meter overtreft het zelfs de London Shard (309,6 m) en wolkenkrabber 22 Bishopsgate (278 m).
In de afgelopen maanden werd A23a voortgestuwd door sterke winden en snelle stromingen. Interessant is dat de ijsberg nu langs de noordpunt van het Antarctisch Schiereiland drijft en mogelijk op weg is naar Brits grondgebied. Dr. Andrew Fleming, een expert in remote sensing van het British Antarctic Survey, deelde zijn inzichten over deze massa. Hij merkte op dat de ijsberg mogelijk door huidige oceaanstromingen wordt voortgestuwd richting de Zuid-Atlantische ‘IJsbergsteeg’.
Deze ‘steeg’ loopt van de kust van Labrador tot de zuidoostkust van het eiland Newfoundland. Vanaf daar heeft A23a de kans om te drijven naar het Britse overzeese gebied van Zuid-Georgië, gelegen ongeveer 1.340 mijl ten oosten van Argentinië’s Cabo Virgenes. Het eiland is de thuisbasis van miljoenen pinguïns, zeevogels en zeehonden. Als de ijsberg daar strandt, kan het een enorme impact hebben op het dierenleven, omdat het mogelijk foerageerroutes kan verstoren en volwassen dieren kan verhinderen om hun jongen te voeden.
Toch is het niet allemaal slecht nieuws. Als de ijsberg uiteindelijk smelt, zal het mineralenstof vrijkomen – een bron van essentiële voedingsstoffen voor organismen in oceaanvoedselketens. Dr. Catherine Walker van het Woods Hole Oceanographic Institution merkte op dat deze ijsbergen in veel opzichten levenschenkend zijn en de oorsprong vormen van veel biologische activiteit. Walker, die geboren is in het jaar dat A23a werd gevormd, voelt een speciale band met de ijsberg en zegt dat deze er altijd voor haar is geweest.
In Nederland dient deze week een bijzondere rechtszaak. De 28-jarige Veronica, een transgender vrouw afkomstig uit de Verenigde Staten, heeft asiel aangevraagd in Nederland. Haar verzoek werd echter afgewezen, omdat de VS door Nederland wordt aangemerkt als een ‘veilig land’. Samen met haar advocaat probeert zij nu via de rechter alsnog een verblijfsvergunning te krijgen. Het gaat om de eerste Nederlandse zaak in deze categorie, meldt de organisatie LGBT Asylum Support, die haar bijstaat.
Discussie over beoordeling van de situatie in de VS
Volgens voorzitter Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support gaat de zaak niet alleen om Veronica persoonlijk, maar ook om de manier waarop Nederland de situatie in de VS beoordeelt. Voor veel landen wordt gebruikgemaakt van zogenoemde ambtsberichten, waarin de actuele omstandigheden voor specifieke groepen mensen worden beschreven. Voor de Verenigde Staten ontbreekt zo’n officieel document. Kortekaas pleit voor een spoedige invoering, omdat er volgens hem sprake is van “verslechterende omstandigheden voor transgender en queer personen in de VS”.
Het persoonlijke verhaal van Veronica
Veronica vluchtte naar Nederland omdat zij naar eigen zeggen geen toekomst meer zag in de Verenigde Staten. Haar vader begeleidde haar bij deze stap. Hij gaf aan dat hij niet wilde dat zijn dochter gevaar zou lopen door langer te blijven. Haar echtgenote, eveneens transgender, heeft momenteel geen geldig paspoort omdat in de VS vaak nog het geboortegeslacht leidend is. Dit maakt het voor veel mensen moeilijk om legaal het land te verlaten.
Stijging in Amerikaanse asielaanvragen
Hoewel het aanvragen van asiel in Nederland voor inwoners van westerse landen doorgaans lastig is, zien organisaties een duidelijke toename in aanvragen vanuit de VS. Uit eerdere rondgangen bleek dat in 2025 het aantal aanvragen al hoger lag dan in heel 2024. Alleen mensen die aantoonbaar gevaar lopen op vervolging of onmenselijke behandeling maken kans op bescherming. Dit maakt de drempel hoog, maar de recente cijfers tonen aan dat steeds meer Amerikanen deze stap toch zetten.
Beleid in de Verenigde Staten onder de loep
De zorgen onder de Amerikaanse lhbti-gemeenschap hangen samen met veranderingen in beleid. Zo erkent de Amerikaanse overheid nog slechts twee geslachten, zijn regenboogvlaggen in overheidsgebouwen verboden en is financiering van transgenderzorg voor jongeren stopgezet. Ook termen zoals genderidentiteit en non-binair worden officieel niet langer erkend. Dit alles heeft geleid tot bezorgdheid bij groepen die zich minder veilig voelen.
In sommige staten gaan wetten zelfs verder. Een voorbeeld is Arkansas, waar discussies lopen over regels rond uiterlijk en kleding van kinderen. Volgens organisaties leidt dit tot extra druk op gezinnen en jongeren die zich anders identificeren dan hun geboortegeslacht.
Alternatieve routes naar verblijf in Nederland
Niet iedereen kiest voor een asielaanvraag. Volgens immigratiespecialist Wesley de Robles van Immigration Netherlands Services maken steeds meer Amerikanen gebruik van het Dutch-American Friendship Treaty (DAFT). Dit verdrag, bedoeld om ondernemerschap te stimuleren, biedt Amerikanen de mogelijkheid om via een eigen bedrijf een verblijfsvergunning te verkrijgen. Zijn organisatie ziet sinds 2025 een forse stijging in aanvragen, waarvan meer dan de helft afkomstig zou zijn uit de lhbti-gemeenschap.
Toenemende zorgen over veiligheid
Naast beleidsveranderingen wijst LGBT Asylum Support ook op cijfers van de FBI, waaruit blijkt dat het aantal haatmisdrijven in de VS stijgt. Volgens Kortekaas is er een directe link tussen beleid en deze ontwikkeling. Ook internationaal groeit de aandacht: in Canada werd recent een uitzetting van een non-binaire Amerikaan stopgezet vanwege vergelijkbare zorgen.
Nederland en internationale reputatie
Nederland staat wereldwijd bekend als een land dat diversiteit en inclusie hoog in het vaandel heeft. Ons land was een van de eerste waar het huwelijk voor mensen van hetzelfde geslacht werd ingevoerd. Toch blijkt uit cijfers van het CBS dat er ook in Nederland nog werk te doen is: in 2023 gaf 10 procent van de lhbtqia-gemeenschap aan slachtoffer te zijn geweest van geweld, tegenover 6 procent van de overige bevolking.
Conclusie
De zaak van Veronica kan belangrijk worden voor toekomstige aanvragen van Amerikaanse transgender personen die in Nederland asiel willen aanvragen. Het resultaat van deze rechtszaak kan richting geven aan hoe Nederland omgaat met situaties waarin landen officieel als ‘veilig’ worden gezien, maar waar delen van de bevolking zich toch kwetsbaar voelen.
De uitspraak van de rechter wordt de komende tijd met belangstelling gevolgd, zowel in Nederland als daarbuiten.