In Nederland dient deze week een bijzondere rechtszaak. De 28-jarige Veronica, een transgender vrouw afkomstig uit de Verenigde Staten, heeft asiel aangevraagd in Nederland. Haar verzoek werd echter afgewezen, omdat de VS door Nederland wordt aangemerkt als een ‘veilig land’. Samen met haar advocaat probeert zij nu via de rechter alsnog een verblijfsvergunning te krijgen. Het gaat om de eerste Nederlandse zaak in deze categorie, meldt de organisatie LGBT Asylum Support, die haar bijstaat.

Discussie over beoordeling van de situatie in de VS

Volgens voorzitter Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support gaat de zaak niet alleen om Veronica persoonlijk, maar ook om de manier waarop Nederland de situatie in de VS beoordeelt. Voor veel landen wordt gebruikgemaakt van zogenoemde ambtsberichten, waarin de actuele omstandigheden voor specifieke groepen mensen worden beschreven. Voor de Verenigde Staten ontbreekt zo’n officieel document. Kortekaas pleit voor een spoedige invoering, omdat er volgens hem sprake is van “verslechterende omstandigheden voor transgender en queer personen in de VS”.

Het persoonlijke verhaal van Veronica

Veronica vluchtte naar Nederland omdat zij naar eigen zeggen geen toekomst meer zag in de Verenigde Staten. Haar vader begeleidde haar bij deze stap. Hij gaf aan dat hij niet wilde dat zijn dochter gevaar zou lopen door langer te blijven. Haar echtgenote, eveneens transgender, heeft momenteel geen geldig paspoort omdat in de VS vaak nog het geboortegeslacht leidend is. Dit maakt het voor veel mensen moeilijk om legaal het land te verlaten.

Stijging in Amerikaanse asielaanvragen

Hoewel het aanvragen van asiel in Nederland voor inwoners van westerse landen doorgaans lastig is, zien organisaties een duidelijke toename in aanvragen vanuit de VS. Uit eerdere rondgangen bleek dat in 2025 het aantal aanvragen al hoger lag dan in heel 2024. Alleen mensen die aantoonbaar gevaar lopen op vervolging of onmenselijke behandeling maken kans op bescherming. Dit maakt de drempel hoog, maar de recente cijfers tonen aan dat steeds meer Amerikanen deze stap toch zetten.

Beleid in de Verenigde Staten onder de loep

De zorgen onder de Amerikaanse lhbti-gemeenschap hangen samen met veranderingen in beleid. Zo erkent de Amerikaanse overheid nog slechts twee geslachten, zijn regenboogvlaggen in overheidsgebouwen verboden en is financiering van transgenderzorg voor jongeren stopgezet. Ook termen zoals genderidentiteit en non-binair worden officieel niet langer erkend. Dit alles heeft geleid tot bezorgdheid bij groepen die zich minder veilig voelen.

In sommige staten gaan wetten zelfs verder. Een voorbeeld is Arkansas, waar discussies lopen over regels rond uiterlijk en kleding van kinderen. Volgens organisaties leidt dit tot extra druk op gezinnen en jongeren die zich anders identificeren dan hun geboortegeslacht.

Alternatieve routes naar verblijf in Nederland

Niet iedereen kiest voor een asielaanvraag. Volgens immigratiespecialist Wesley de Robles van Immigration Netherlands Services maken steeds meer Amerikanen gebruik van het Dutch-American Friendship Treaty (DAFT). Dit verdrag, bedoeld om ondernemerschap te stimuleren, biedt Amerikanen de mogelijkheid om via een eigen bedrijf een verblijfsvergunning te verkrijgen. Zijn organisatie ziet sinds 2025 een forse stijging in aanvragen, waarvan meer dan de helft afkomstig zou zijn uit de lhbti-gemeenschap.

Toenemende zorgen over veiligheid

Naast beleidsveranderingen wijst LGBT Asylum Support ook op cijfers van de FBI, waaruit blijkt dat het aantal haatmisdrijven in de VS stijgt. Volgens Kortekaas is er een directe link tussen beleid en deze ontwikkeling. Ook internationaal groeit de aandacht: in Canada werd recent een uitzetting van een non-binaire Amerikaan stopgezet vanwege vergelijkbare zorgen.

Nederland en internationale reputatie

Nederland staat wereldwijd bekend als een land dat diversiteit en inclusie hoog in het vaandel heeft. Ons land was een van de eerste waar het huwelijk voor mensen van hetzelfde geslacht werd ingevoerd. Toch blijkt uit cijfers van het CBS dat er ook in Nederland nog werk te doen is: in 2023 gaf 10 procent van de lhbtqia-gemeenschap aan slachtoffer te zijn geweest van geweld, tegenover 6 procent van de overige bevolking.

Conclusie

De zaak van Veronica kan belangrijk worden voor toekomstige aanvragen van Amerikaanse transgender personen die in Nederland asiel willen aanvragen. Het resultaat van deze rechtszaak kan richting geven aan hoe Nederland omgaat met situaties waarin landen officieel als ‘veilig’ worden gezien, maar waar delen van de bevolking zich toch kwetsbaar voelen.

De uitspraak van de rechter wordt de komende tijd met belangstelling gevolgd, zowel in Nederland als daarbuiten.