Algemeen
Burgerlijke gerechtigheid: Het verhaal van de “wraakmoeder” die de moordenaar van haar kind in de rechtbank neerschoot
Op 6 maart 1981 betrad Marianne Bachmeier met vastberadenheid de rechtszaal in Lübeck, Duitsland. Plotseling greep ze een geladen pistool uit haar tas en opende het vuur op Klaus Grabowski, een 35-jarige zedendelinquent die werd beschuldigd van ontvoering, misbruik en de moord op haar 7-jarige dochter, Anna Bachmeier.
Binnen enkele seconden had Grabowski zijn laatste adem uitgeblazen, na te zijn geraakt door zeven kogels van Marianne. De wraakzuchtige moeder toonde geen spoor van berouw en werd onmiddellijk gearresteerd. Nu, 40 jaar later, blijft “Revenge mom” nog steeds voortleven in de gedachten van mensen, en haar veroordeling blijft een verdeelde natie achterlaten.
Het verlies van een kind is een onbeschrijfelijke tragedie en een van de meest hartverscheurende ervaringen die een ouder kan doormaken.
Het leven van Marianne Bachmeier veranderde voorgoed op 5 mei 1980. In de jaren ’80 was ze een worstelende alleenstaande moeder die een café runde in Lübeck, Noord-Duitsland.
Marianne’s eigen jeugd was getekend door ellende en trauma’s. Haar vader was ooit lid van de beruchte Waffen-SS, een organisatie in nazi-Duitsland. Ze werd meerdere keren verkracht door verschillende mannen tijdens haar jeugd. Op 16-jarige leeftijd werd ze zwanger en kon ze haar baby niet alleen opvoeden, dus koos ze ervoor om het kind voor adoptie af te staan. Op 18-jarige leeftijd raakte ze opnieuw zwanger en deed ze hetzelfde.
In 1973 beviel Marianne van haar derde kind, Anna, en bleef ze als alleenstaande moeder voor haar zorgen. Anna werd omschreven als een gelukkig en open-minded kind, maar tragisch genoeg zou ze en haar familie spoedig een gruwelijk lot ondergaan.
In mei 1980 ontstond er ruzie tussen Anna en Marianne. Anna besloot te spijbelen en ging in plaats daarvan naar een vriendin. Onderweg werd ze ontvoerd door Klaus Grabowski, een lokale slager van 35 jaar oud.
Grabowski hield Anna urenlang gevangen, misbruikte haar en wurgde haar uiteindelijk tot de do0d. Hij begroef haar lichaam in een kist langs de oever van een kanaal. Grabowski werd later gearresteerd, maar had al een geschiedenis als veroordeelde zedendelinquent.
Tijdens het proces beweerde Grabowski dat Anna hem had proberen te verleiden en af te persen, en gaf hij haar de schuld van zijn gruweldaad. Deze verklaring bracht Marianne tot razernij.
Op 6 maart 1981, op de derde dag van het proces, smokkelde Marianne een pistool de rechtszaal binnen en schoot Grabowski neer, waarbij ze zeven van de acht kogels op hem afvuurde. Ze werd onmiddellijk gearresteerd en beweerde later dat ze hem had neergeschoten in een droomtoestand.
Deskundigen getuigden echter dat haar actie speciale oefening vereiste, wat suggereerde dat ze de schietpartij had gepland. Ze schreef ook een boodschap die aan Anna was gericht, versierd met zeven harten, als eerbetoon aan elk jaar van Anna’s leven.
Marianne werd uiteindelijk veroordeeld voor do0dslag met voorbedachten rade en illegaal wapenbezit. Ze kreeg een straf van zes jaar, maar werd na drie jaar vrijgelaten.
Haar straf verdeelde de bevolking: sommigen vonden het gerechtvaardigd, anderen vonden het te zwaar of te mild.
Na haar vrijlating emigreerde Marianne naar Nigeria en trouwde met een Duitse leraar. Na een scheiding verhuisde ze naar Sicilië, waar ze werd gediagnosticeerd met alvleesklierkanker. Ze keerde terug naar Lübeck, waar ze op 17 september 1996 overleed en naast haar dochter werd begraven.
Het verhaal van Marianne Bachmeier blijft onderwerp van discussie. Velen prijzen haar daad als gerechtigheid voor haar dochter, terwijl anderen vinden dat ze het rechtssysteem had moeten laten beslissen. Wat is uw mening? We horen graag uw gedachten in onze commentaarsectie op Facebook.
In Nederland dient deze week een bijzondere rechtszaak. De 28-jarige Veronica, een transgender vrouw afkomstig uit de Verenigde Staten, heeft asiel aangevraagd in Nederland. Haar verzoek werd echter afgewezen, omdat de VS door Nederland wordt aangemerkt als een ‘veilig land’. Samen met haar advocaat probeert zij nu via de rechter alsnog een verblijfsvergunning te krijgen. Het gaat om de eerste Nederlandse zaak in deze categorie, meldt de organisatie LGBT Asylum Support, die haar bijstaat.
Discussie over beoordeling van de situatie in de VS
Volgens voorzitter Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support gaat de zaak niet alleen om Veronica persoonlijk, maar ook om de manier waarop Nederland de situatie in de VS beoordeelt. Voor veel landen wordt gebruikgemaakt van zogenoemde ambtsberichten, waarin de actuele omstandigheden voor specifieke groepen mensen worden beschreven. Voor de Verenigde Staten ontbreekt zo’n officieel document. Kortekaas pleit voor een spoedige invoering, omdat er volgens hem sprake is van “verslechterende omstandigheden voor transgender en queer personen in de VS”.
Het persoonlijke verhaal van Veronica
Veronica vluchtte naar Nederland omdat zij naar eigen zeggen geen toekomst meer zag in de Verenigde Staten. Haar vader begeleidde haar bij deze stap. Hij gaf aan dat hij niet wilde dat zijn dochter gevaar zou lopen door langer te blijven. Haar echtgenote, eveneens transgender, heeft momenteel geen geldig paspoort omdat in de VS vaak nog het geboortegeslacht leidend is. Dit maakt het voor veel mensen moeilijk om legaal het land te verlaten.
Stijging in Amerikaanse asielaanvragen
Hoewel het aanvragen van asiel in Nederland voor inwoners van westerse landen doorgaans lastig is, zien organisaties een duidelijke toename in aanvragen vanuit de VS. Uit eerdere rondgangen bleek dat in 2025 het aantal aanvragen al hoger lag dan in heel 2024. Alleen mensen die aantoonbaar gevaar lopen op vervolging of onmenselijke behandeling maken kans op bescherming. Dit maakt de drempel hoog, maar de recente cijfers tonen aan dat steeds meer Amerikanen deze stap toch zetten.
Beleid in de Verenigde Staten onder de loep
De zorgen onder de Amerikaanse lhbti-gemeenschap hangen samen met veranderingen in beleid. Zo erkent de Amerikaanse overheid nog slechts twee geslachten, zijn regenboogvlaggen in overheidsgebouwen verboden en is financiering van transgenderzorg voor jongeren stopgezet. Ook termen zoals genderidentiteit en non-binair worden officieel niet langer erkend. Dit alles heeft geleid tot bezorgdheid bij groepen die zich minder veilig voelen.
In sommige staten gaan wetten zelfs verder. Een voorbeeld is Arkansas, waar discussies lopen over regels rond uiterlijk en kleding van kinderen. Volgens organisaties leidt dit tot extra druk op gezinnen en jongeren die zich anders identificeren dan hun geboortegeslacht.
Alternatieve routes naar verblijf in Nederland
Niet iedereen kiest voor een asielaanvraag. Volgens immigratiespecialist Wesley de Robles van Immigration Netherlands Services maken steeds meer Amerikanen gebruik van het Dutch-American Friendship Treaty (DAFT). Dit verdrag, bedoeld om ondernemerschap te stimuleren, biedt Amerikanen de mogelijkheid om via een eigen bedrijf een verblijfsvergunning te verkrijgen. Zijn organisatie ziet sinds 2025 een forse stijging in aanvragen, waarvan meer dan de helft afkomstig zou zijn uit de lhbti-gemeenschap.
Toenemende zorgen over veiligheid
Naast beleidsveranderingen wijst LGBT Asylum Support ook op cijfers van de FBI, waaruit blijkt dat het aantal haatmisdrijven in de VS stijgt. Volgens Kortekaas is er een directe link tussen beleid en deze ontwikkeling. Ook internationaal groeit de aandacht: in Canada werd recent een uitzetting van een non-binaire Amerikaan stopgezet vanwege vergelijkbare zorgen.
Nederland en internationale reputatie
Nederland staat wereldwijd bekend als een land dat diversiteit en inclusie hoog in het vaandel heeft. Ons land was een van de eerste waar het huwelijk voor mensen van hetzelfde geslacht werd ingevoerd. Toch blijkt uit cijfers van het CBS dat er ook in Nederland nog werk te doen is: in 2023 gaf 10 procent van de lhbtqia-gemeenschap aan slachtoffer te zijn geweest van geweld, tegenover 6 procent van de overige bevolking.
Conclusie
De zaak van Veronica kan belangrijk worden voor toekomstige aanvragen van Amerikaanse transgender personen die in Nederland asiel willen aanvragen. Het resultaat van deze rechtszaak kan richting geven aan hoe Nederland omgaat met situaties waarin landen officieel als ‘veilig’ worden gezien, maar waar delen van de bevolking zich toch kwetsbaar voelen.
De uitspraak van de rechter wordt de komende tijd met belangstelling gevolgd, zowel in Nederland als daarbuiten.