Algemeen
Zeldzame euromunten gezocht: deze exemplaren leveren een fortuin op
Hoewel we ze vaak zonder nadenken uitgeven, kunnen bepaalde euromunten onverwacht veel waarde vertegenwoordigen. Vooral 2-euromunten zijn populair bij verzamelaars, en sommige exemplaren leveren verrassend hoge bedragen op. In dit artikel lees je welke munten het meest waard zijn, wat ze zo bijzonder maakt, en waar je ze eventueel kunt verkopen.
Waarom sommige euromunten veel waard zijn
De waarde van een munt hangt sterk af van de oplage, de zeldzaamheid, en de staat waarin de munt verkeert. Hoe kleiner het aantal munten dat ooit is geslagen, hoe groter de kans dat verzamelaars bereid zijn er veel geld voor te betalen. Dat geldt ook voor munten die zijn uitgegeven ter herdenking van historische momenten of beroemde personen.
Daarnaast kunnen ontwerp- of productiefouten de verzamelwaarde verhogen. Een munt in perfecte staat – zonder krassen of beschadigingen – is vanzelfsprekend meer waard dan een munt die veel gebruikt is.
De ‘Grace Kelly’-munt uit Monaco
Eén van de meest waardevolle 2-euromunten is de herdenkingsmunt uit 2007, uitgegeven door Monaco. Deze munt is opgedragen aan Grace Kelly, de beroemde actrice en prinses van Monaco, ter gelegenheid van haar 25e sterfdag.
Er zijn slechts 20.001 exemplaren van deze munt geslagen, wat de waarde enorm heeft verhoogd. Op veilingsites wordt deze munt regelmatig aangeboden voor bedragen rond de €4.000. Een munt in ongebruikte of geslagen staat kan nog meer opleveren.
De ‘800 Jaar Vesting’-munt
Een andere waardevolle munt uit Monaco is die ter herdenking van 800 jaar vestingbouw in het prinsdom. Slechts 10.000 exemplaren zijn in omloop gebracht. De waarde van deze munt wordt geschat op ongeveer €4.500, afhankelijk van de staat en zeldzaamheid.
Zeldzame Nederlandse euromunten
Ook in Nederland zijn bijzondere munten te vinden. Een voorbeeld is de ‘10 Jaar Euro’-munt, die in beperkte oplage werd uitgebracht. Deze munt is minder zeldzaam dan de Monacose exemplaren, maar kan in goede staat nog steeds ongeveer €69 waard zijn.
Kijk goed in je portemonnee
Wie weet heb je zelf één van deze munten in huis. Een korte blik in je portemonnee of spaarpot kan dus zomaar verrassend uitpakken. Het is de moeite waard om je verzameling eens kritisch te bekijken – je zou zomaar een verborgen schat kunnen vinden.
Iedereen in Nederland heeft ermee te maken: de aanwezigheid van PFAS in het bloed. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft dit recent bevestigd na uitgebreid onderzoek naar bloedmonsters uit het hele land. Wat zijn deze stoffen precies, hoe komen ze in ons lichaam terecht en wat betekent dit voor onze gezondheid? Dit artikel geeft antwoord op deze vragen en zet de feiten helder op een rij.
Wat zijn PFAS precies?
PFAS is een verzamelnaam voor duizenden chemische stoffen die sinds de vorige eeuw op grote schaal worden gebruikt. De afkorting staat voor Poly- en PerFluorAlkylStoffen. PFAS maken materialen water-, vet- en vuilafstotend. Daarom vind je PFAS in allerlei producten: van pannen met een antiaanbaklaag tot waterafstotende jassen en bepaalde soorten cosmetica. Het was ooit een ‘wondermiddel’ vanwege deze handige eigenschappen.
PFAS verdwijnen nauwelijks uit het milieu
Een groot probleem is dat PFAS bijna niet afbreken. Ze blijven heel lang in de natuur aanwezig en stapelen zich op in bodem, water en uiteindelijk ook in ons lichaam. Dit maakt PFAS tot een zogenoemde ‘persistente’ stof. Omdat de stoffen zo langzaam afbreken, kan de hoeveelheid in ons lichaam langzaam oplopen als we steeds opnieuw worden blootgesteld.
Onderzoek: iedereen in Nederland heeft PFAS in het bloed
Het RIVM onderzocht 1500 bloedmonsters die tussen 2016 en 2017 zijn afgenomen in heel Nederland. Uit de analyses bleek dat vrijwel iedereen PFAS in het bloed heeft. In bijna alle monsters werden minimaal zeven verschillende soorten PFAS aangetroffen. PFOS en PFOA zijn de meest voorkomende varianten. Vooral deze stoffen roepen zorgen op, omdat ze in verband worden gebracht met mogelijke gezondheidsrisico’s.
Bijzonder is dat het RIVM ook specifiek keek naar regio’s in de buurt van fabrieken die met PFAS hebben gewerkt. Inwoners rond Dordrecht hadden bijvoorbeeld meer PFOA in het bloed. Bij de Westerschelde bleek de concentratie PFOS hoger dan gemiddeld in Nederland. Dit laat zien dat nabijheid van industrie een rol speelt.
Hoe komen PFAS in het lichaam terecht?
Er zijn verschillende manieren waarop mensen PFAS binnenkrijgen. De belangrijkste routes zijn voedsel, drinkwater en direct contact met producten die PFAS bevatten.
-
Voedsel: Via vis, schaal- en schelpdieren, vlees en eieren kunnen PFAS ons lichaam binnenkomen. Vooral in gebieden rondom vervuilde wateren kan dit een groot aandeel leveren.
-
Drinkwater: Ook drinkwater kan PFAS bevatten, al voldoen de meeste Nederlandse waterbedrijven aan strenge normen.
-
Producten: Veel huishoudelijke producten zoals pannen met antiaanbaklagen, regenjassen, schoenen en cosmetica bevatten PFAS. Bij slijtage of verhitting kunnen kleine deeltjes vrijkomen.
Het Voedingscentrum adviseert daarom om gevarieerd te eten en niet te vaak producten uit één specifieke regio te consumeren, vooral in gebieden waar verhoogde concentraties zijn gemeten.
Wat zijn de mogelijke gezondheidseffecten?
Dat PFAS bij iedereen in het bloed voorkomen, betekent niet dat mensen direct ziek worden. Wel kunnen ze effect hebben, zeker bij langdurige blootstelling. Volgens het RIVM kan een hoge concentratie PFAS invloed hebben op het immuunsysteem. Zo kan de weerstand verminderen, waardoor het lichaam minder goed in staat is om infecties te bestrijden.
Andere wetenschappelijke studies koppelen langdurige blootstelling aan mogelijke effecten op de hormoonhuishouding, de vruchtbaarheid en een licht verhoogd risico op sommige vormen van kanker. De risico’s hangen sterk af van de hoeveelheid PFAS in het lichaam, hoe lang iemand eraan blootstaat en de persoonlijke gezondheidssituatie.
Wat zegt het RIVM over de norm?
Voor PFAS is een gezondheidskundige grenswaarde vastgesteld. Dit is een richtlijn voor een hoeveelheid die als veilig wordt beschouwd. Het RIVM constateert nu dat de concentraties in het bloed bij de meeste mensen in Nederland hoger liggen dan deze grenswaarde. Dit is een signaal dat er structureel te veel PFAS binnenkomen.
Belangrijk om te weten is dat de grenswaarde geen harde scheidslijn is. Boven deze waarde neemt het risico op gezondheidseffecten toe, maar dit betekent niet dat mensen direct ziek worden.
Waarom verdwijnen PFAS niet vanzelf?
Een groot probleem is dat PFAS bijna niet afbreken. De stoffen kunnen zich jarenlang in het milieu ophopen en zo ook in ons lichaam. PFAS worden wel langzaam afgebroken en uitgescheiden, maar dit proces duurt jaren. Daarom is het belangrijk om de blootstelling zoveel mogelijk te beperken.
Om de hoeveelheid PFAS in het lichaam omlaag te brengen, is het nodig dat mensen minder binnenkrijgen. Dat vraagt om maatregelen vanuit overheden en bedrijven, maar ook om bewustere keuzes van consumenten.