De Deventer moordzaak blijft Nederland na 25 jaar bezighouden. Ernst Louwes, de man die werd veroordeeld tot twaalf jaar cel voor de moord op weduwe Wittenberg, blijft strijden om zijn onschuld te bewijzen. Maar de Staat weigert medewerking aan nieuw forensisch onderzoek, zelfs als er DNA van een ander persoon zou worden gevonden in het nagelvuil van het slachtoffer.

Louwes, die zichzelf al jaren onterecht veroordeeld voelt, wil koste wat kost eerherstel. Zijn advocaat, Geert-Jan Knoops, benadrukt dat nieuw DNA-onderzoek mogelijk het bewijs kan leveren dat Louwes onschuldig is. Maar de Staat blokkeert elk verzoek. Waarom? Waar is men bang voor?

De blokkade van de Staat: ‘Maakt niet uit wat er gevonden wordt’

Tijdens een kort geding op maandag lieten de advocaten van de Staat er geen twijfel over bestaan: zelfs als er nieuw DNA wordt gevonden dat wijst op een andere dader, verandert dat niets aan de veroordeling van Louwes. Volgens hen moet hij zijn verzoek niet bij de kortgedingrechter indienen, maar bij de procureur-generaal van de Hoge Raad.

Maar Louwes gelooft niet in die route. Hij is ervan overtuigd dat een herzieningsverzoek bij de Hoge Raad geen enkele kans van slagen heeft. Zijn veroordeling wordt volgens de Staat niet aangetast, wat er ook uit het onderzoek komt.

“Die staat als een huis,” verklaarde een van de advocaten van de Staat tijdens de rechtszitting. Met andere woorden: zelfs als nieuw bewijs zou aantonen dat Louwes onschuldig is, blijft hij schuldig. Wat zegt dat over ons rechtssysteem?

Een strijd die al 25 jaar duurt

Louwes, die inmiddels als vrachtwagenchauffeur zijn brood verdient, kon niet bij de zitting aanwezig zijn. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops gaf aan dat de zaak mentaal te belastend is voor hem.

“Hij is al 25 jaar met deze ellende bezig,” aldus Knoops. Een kwart eeuw vechten tegen een systeem dat weigert te luisteren.

In 1999 werd weduwe Wittenberg in haar huis in Deventer vermoord. Louwes, die als executeur-testamentair was aangesteld voor haar nalatenschap, werd kort daarna gearresteerd. Maar de zaak was vanaf het begin omstreden.

In maart 2000 sprak de rechtbank hem vrij, maar het gerechtshof draaide dat later om en legde hem twaalf jaar cel op. Jaren later, na een herzieningsverzoek, werd de zaak opnieuw bekeken door de Hoge Raad. Het gerechtshof in Den Bosch bevestigde uiteindelijk de straf. Maar de twijfels zijn nooit verdwenen.

Nieuw DNA-onderzoek: hoop op de waarheid?

De hoop van Louwes is gevestigd op moderne forensische technieken. Technologieën die in 1999 nog niet bestonden, maar die nu precisie-analyses van DNA mogelijk maken.

Zijn verzoek? Het nagelvuil van het slachtoffer opnieuw onderzoeken met de nieuwste DNA-methode. Als daar sporen van een ander persoon worden gevonden, zou dat een doorbraak kunnen betekenen in de zaak.

Maar de Staat is daar fel op tegen. Waarom? Waarom niet alle opties benutten om de waarheid boven tafel te krijgen? De vraag die velen bezighoudt: wat heeft justitie te verliezen als Louwes écht onschuldig blijkt?

Een vastgeroest rechtssysteem?

De Deventer moordzaak is in de loop der jaren uitgegroeid tot een symbooldossier van mogelijke gerechtelijke dwalingen in Nederland. Ondanks de overtuiging van justitie dat Louwes schuldig is, blijven critici wijzen op de twijfelachtige bewijsvoering en de tegenstrijdigheden in de zaak.

Juridische experts benadrukken dat nieuwe forensische technieken de sleutel kunnen zijn tot het corrigeren van oude fouten. Maar wat als het systeem weigert fouten toe te geven? Wat als de bureaucratie belangrijker wordt dan de waarheid?

De houding van de Staat roept vragen op:

• Waarom geen extra onderzoek, als de kans bestaat dat het de echte dader aan het licht brengt?
• Waarom vasthouden aan een veroordeling als er serieuze twijfels blijven bestaan?
• Is het juridische systeem bang voor de gevolgen van een gerechtelijke dwaling?

Uitspraak over twee weken: een laatste kans?

Over twee weken doet de rechtbank uitspraak in het kort geding. De vraag is of Louwes eindelijk toestemming krijgt om het DNA-onderzoek te laten uitvoeren, of dat zijn verzoek opnieuw wordt afgewezen.

Voor Louwes staat er meer op het spel dan alleen de juridische waarheid. Het gaat om eerherstel, om gerechtigheid na 25 jaar vechten.

Als de rechtbank opnieuw de deur dichtgooit, wordt de kans op nieuwe onthullingen over de Deventer moordzaak mogelijk voorgoed verkeken. En daarmee blijft een van de meest controversiële zaken in de Nederlandse misdaadgeschiedenis omringd door vraagtekens en onrecht.