Recent onderzoek van de Universiteit van New Mexico toont aan dat menselijke hersenen mogelijk enkele grammen microplastics bevatten. Deze microscopisch kleine deeltjes, die ontstaan door het afbreken van plastic materialen, kunnen via voedsel, water en ingeademde lucht ons lichaam binnendringen en blijken nu zelfs in de hersenen aanwezig te zijn. Vooral voor ouderen vormt dit een groot gevaar.

Hoe komen microplastics in het lichaam?

Microplastics zijn alomtegenwoordig in het milieu en ontstaan wanneer plastic verpakkingen, flessen en textiel uiteenbreken in steeds kleinere deeltjes. Ze worden gemakkelijk door het lichaam opgenomen via drinkwater, voedsel zoals vis en schaaldieren en zelfs via de lucht die we inademen.

Omdat plastic nauwelijks afbreekt, stapelen microplastics zich op in de natuur én in het menselijk lichaam. Het onderzoek toont aan dat polyethyleen, een van de meest gebruikte kunststoffen in verpakkingen en plastic flesjes, de meest voorkomende microplasticsoort in hersenweefsel is. Dit is zorgwekkend, vooral voor ouderen, wiens lichaam minder goed in staat is om schadelijke stoffen af te breken en te verwijderen.

Schokkende concentraties in de hersenen

Uit de studie bleek dat in hersenweefsel gemiddeld 5000 microgram microplastics per gram werd aangetroffen. Dit betekent dat een volledig menselijk brein potentieel enkele grammen plastic kan bevatten, een hoeveelheid vergelijkbaar met het gewicht van een plastic lepel.

De onderzoekers analyseerden hersenen van mensen die tussen 2016 en 2024 zijn overleden. Zij ontdekten dat de concentratie microplastics bij mensen die in 2024 stierven tot wel 50% hoger lag dan bij degenen die eerder overleden. Dit suggereert dat blootstelling aan microplastics in de afgelopen jaren drastisch is toegenomen. Vooral ouderen kunnen hier ernstige gevolgen van ondervinden, omdat hun lichaam minder efficiënt schadelijke stoffen kan verwerken. Dit verhoogt het risico op neurologische schade en aandoeningen zoals dementie en Alzheimer.

Microplastics in andere organen

Naast de hersenen werden microplastics ook in andere organen, zoals de nieren, aangetroffen. Dit geeft aan dat de deeltjes zich door het hele lichaam verspreiden en zich niet beperken tot de spijsvertering. De precieze impact hiervan op de gezondheid is nog niet volledig begrepen, maar wetenschappers waarschuwen dat dit vooral bij ouderen een ernstig probleem kan vormen. Doordat microplastics zich in hun lichaam sneller kunnen ophopen, kunnen bestaande gezondheidsproblemen verergeren en vitale functies aangetast worden.

Levensgevaarlijk voor ouderen

Hoewel de exacte gevolgen van microplastics in de hersenen nog in onderzoek zijn, wijzen de resultaten op een directe dreiging voor de gezondheid. Vooral bij overleden ouderen met dementie werden extreem hoge concentraties microplastics aangetroffen. Dit kan betekenen dat microplastics bijdragen aan cognitieve achteruitgang en neurodegeneratieve ziekten zoals dementie en Alzheimer. Aangezien ouderen al kwetsbaarder zijn, vormt dit een groot risico voor hun welzijn en levenskwaliteit.

Wetenschappers roepen op tot dringend verder onderzoek naar de langetermijngevolgen van microplasticaccumulatie in het menselijk lichaam. Het begrijpen van de impact op de hersenen en andere organen is essentieel voor het ontwikkelen van preventieve maatregelen en regelgeving om blootstelling aan microplastics drastisch te verminderen. Zonder ingrijpen zal de hoeveelheid microplastics in het milieu – en in ons lichaam – alleen maar verder toenemen, met potentieel rampzalige gevolgen voor de volksgezondheid.

Conclusie

De bevindingen van dit onderzoek onderstrepen hoe microplasticvervuiling een steeds groter gevaar vormt voor de menselijke gezondheid. De verhoogde concentraties in de hersenen suggereren dat blootstelling in onze samenleving blijft groeien, met name bij ouderen, die hier extra kwetsbaar voor zijn. De mogelijke link met neurologische aandoeningen is zorgwekkend en vraagt om dringend wetenschappelijk onderzoek en strengere beleidsmaatregelen.

Het is essentieel dat er snel actie wordt ondernomen om de verspreiding van microplastics te beperken. Tot die tijd blijft het belangrijk om bewust om te gaan met plasticgebruik en blootstelling zoveel mogelijk te verminderen, vooral bij ouderen die een verhoogd gezondheidsrisico lopen.