Actueel
Politie onder vuur na dramatische achtervolging: ethiek en proportionaliteit in twijfel
De recente gebeurtenissen rondom een tragisch verkeersongeval waarbij een jong kind betrokken was, hebben geleid tot een bredere discussie over de werkwijze van de politie tijdens achtervolgingen. Oud-hoofdcommissaris en docent politie-ethiek Paul Jacobs benadrukt in een radiogesprek dat het cruciaal is om de proportionaliteit van politieoptreden zorgvuldig af te wegen. Zijn analyse werpt een belangrijk licht op de procedures die gevolgd moeten worden en de risico’s van het handelen onder hoge druk.
Wanneer is een achtervolging gerechtvaardigd?
Volgens Jacobs moet elk besluit tot achtervolging gebaseerd zijn op een afweging van de ernst van het feit tegenover de potentiële risico’s. In dit specifieke geval zou het gaan om een vermoedelijke verkeersovertreding, wat volgens hem niet in verhouding staat tot de intensiteit van de achtervolging.
“Een verkeersovertreding is een van de minst zware feiten. Daarvoor een risicovolle achtervolging opstarten is niet verantwoord,” aldus Jacobs.
Het verschil tussen controleren en ingrijpen
Jacobs stelt dat het volkomen logisch is dat politieagenten een jong persoon die zich met een voertuig in een park bevindt, willen controleren. Maar als het resultaat daarvan leidt tot gevaarlijke situaties, dan rijst de vraag of de juiste keuzes zijn gemaakt. Zijn pleidooi is helder: een rationele afweging moet altijd de basis vormen van politieoptreden.
Leren van gedrag onder druk
De oud-commissaris wijst op het risico van tunnelvisie bij agenten die zich in stressvolle situaties bevinden. Adrenaline en emotie kunnen de besluitvorming sterk beïnvloeden. Daarom pleit hij voor een houding waarbij agenten hun handelen op afstand evalueren, vergelijkbaar met een jager die een weloverwogen beslissing neemt, in plaats van een jachthond die instinctief reageert.
Richtlijnen voor veilig optreden
In het rapport van toezichtorgaan Comité P uit 2020 zijn duidelijke aanbevelingen opgenomen met betrekking tot het achtervolgen en onderscheppen van voertuigen. De belangrijkste les: niet koste wat het kost achtervolgen, maar afwegen of de risico’s opwegen tegen het beoogde resultaat. Daarbij horen concrete richtlijnen zoals: geen gevaarlijke manoeuvres, voldoende afstand houden, rekening houden met de omgeving, en altijd de proportionaliteit blijven toetsen.
De vier centrale vragen voor agenten
Voor een politie-ingreep zijn er vier kernvragen die iedere agent zichzelf moet stellen;
Wat is mijn opdracht?
Wat zijn de risico-indicatoren?
Ben ik bevoegd en in staat om in te grijpen?
En wat is mijn plan?
Deze vragen helpen om impulsief gedrag te voorkomen en bevorderen doordachte actie.
Voorbeelden uit de praktijk
Jacobs verwijst naar een voorbeeld van de Nederlandse politie waarin agenten bewust stoppen met een achtervolging van jongeren op opgevoerde scooters. Ze realiseerden zich dat het gevaar voor omstanders groter was dan de overtreding zelf. Zulke beslissingen tonen aan dat het ook anders kan: met oog voor veiligheid, afweging en menselijkheid.
Training en mentale voorbereiding
Op de politieschool krijgen jonge agenten ethische vorming, maar Jacobs benadrukt dat dit verder moet gaan dan alleen oefeningen. Het gaat om een fundamentele houding: mensen beschermen moet altijd de eerste prioriteit zijn, niet het afdwingen van regels. Volgens hem komt het soms voor dat deze volgorde wordt omgedraaid, wat leidt tot ongelijke verhoudingen.
Het belang van menselijk contact
Jacobs wijst op het risico van ontmenselijking in stedelijke omgevingen. Wanneer politieagenten en burgers elkaar uitsluitend benaderen vanuit hun rol, ontstaat er afstand. Hij pleit daarom voor het constant benadrukken van gedeelde menselijkheid: het besef dat ieder individu ouder, kind, vriend of familielid kan zijn.
Systeemdruk en beeldvorming
Volgens Jacobs is het belangrijk om rekening te houden met de context waarin jonge agenten opgroeien. Beeldvorming, onderwijs en maatschappelijke verwachtingen kunnen bijdragen aan een eendimensionaal beeld van hun functie. Het vergt een brede, integrale benadering om daar verandering in te brengen.
Kinderen vragen om extra zorgvuldigheid
In dit specifieke geval betrof het een jong kind. Dat maakt het des te belangrijker dat er rekening wordt gehouden met hun onvoorspelbare reacties en kwetsbaarheid. Angst voor autoriteit of onbekendheid met de context kan leiden tot onverwacht gedrag. Volgens Jacobs is het belangrijk om hier als professional bewust mee om te gaan.
Dit bericht op Instagram bekijken
Een oproep tot reflectie
Tot slot roept Paul Jacobs op tot reflectie binnen het politiewezen. Niet alleen over procedures, maar ook over houding, ethiek en menselijk inzicht. De verantwoordelijkheid van de politie is groot, en met die verantwoordelijkheid komt ook de noodzaak tot voortdurende scholing, evaluatie en zelfbewustzijn.
Deze gebeurtenissen zijn tragisch, maar kunnen tegelijkertijd aanleiding zijn tot noodzakelijke veranderingen in beleid en praktijk. Met de juiste aandacht voor verhoudingen, veiligheid en menselijkheid kunnen toekomstige incidenten mogelijk worden voorkomen.
Actueel
Nederlandse toeristen staan uren aan te schuiven voor plekje aan het zwembad: ´Leuke vakantie!´
Op het zonovergoten eiland Lanzarote is een opvallend vakantieverschijnsel viraal gegaan: toeristen die al vroeg in de ochtend klaarstaan om de beste plek aan het zwembad te bemachtigen. Het tafereel speelde zich af bij het populaire Barceló Lanzarote Active Resort, waar de strijd om ligbedden niet onderdoet voor een uitverkoop bij een modeketen. De Nederlandse toerist Isabelle Hanssen legde het fenomeen vast in een inmiddels razend populaire TikTok-video.
In haar video is te zien hoe vakantiegangers al om 08.00 uur voor de nog gesloten poort van het zwembad staan te wachten, terwijl het bad pas om 09.30 opent. Zodra de poort opengaat, breekt er een haast militaire operatie los: handdoeken en tassen vliegen door de lucht, mensen rennen richting hun favoriete plekje en binnen twintig minuten is elk bedje bezet.
Viral video zorgt voor ophef én herkenning
De video van Isabelle, ondertiteld met “Lining up 30+ minutes before the pool opens… all for that one sunbed 😒”, werd massaal gedeeld op sociale media. De beelden tonen een hilarische, maar ook ietwat pijnlijke kant van het vakantiegedrag van sommige toeristen. Volgens Isabelle zijn er overigens voldoende ligbedden beschikbaar, maar draait het allemaal om de beste strategische plek – het liefst met optimaal uitzicht, dichtbij het zwembad en in de schaduw van een parasol.
In de reacties op TikTok laten kijkers zich van hun meest uiteenlopende kant zien. Sommigen vinden het gedrag gênant en overdreven: “Dit is precies waarom ik niet meer naar all-inclusive resorts ga,” schrijft een gebruiker. Anderen zijn milder en noemen het juist een vorm van vakantie-vooruitdenken: wie vroeg opstaat, heeft de meeste keus.
Lanzarote blijft populair, maar kent ook nadelen
Lanzarote is al jaren een geliefde vakantiebestemming voor Nederlandse reizigers. Het eiland combineert een stabiel, warm klimaat met indrukwekkende natuur, rustige stranden en moderne resorts. Juist die combinatie maakt het voor velen de perfecte plek om bij te komen van het drukke dagelijkse leven. Maar de toenemende populariteit heeft ook een keerzijde, zo blijkt. Volle hotels, wachtrijen bij buffetten en nu ook een dagelijkse ‘sunbed sprint’ behoren tot de realiteit.
Isabelle geeft aan dat haar video niet bedoeld is om mensen belachelijk te maken. “Ik vond het gewoon bizar om te zien,” schrijft ze in een reactie. “Het voelde alsof iedereen zijn ontspanning begon met een soort ochtendcompetitie. Dat lijkt me niet de bedoeling van vakantie.” Met een knipoog voegde ze toe: “Niets zo ontspannend als een 9:30 sprint naar je ligbed, toch?”
Vakantie zonder stress: is dat nog mogelijk?
Of de video van Isabelle daadwerkelijk iets zal veranderen aan het gedrag in resorts is nog maar de vraag. Het fenomeen van het ‘handdoekleggen’ bestaat al decennia en lijkt in populaire resorts hardnekkiger dan ooit. Sommige hotels hebben inmiddels regels ingesteld om het claimen van ligbedden te beperken, zoals pas toegang geven tot het zwembad na een bepaalde tijd of het verwijderen van onbewaakte handdoeken.
Voor nu is Isabelle’s video vooral een luchtige herinnering aan hoe vakantie soms onbedoeld verandert in een competitie. En misschien ook een uitnodiging om de ochtenden eens zonder haast te beginnen, met een kop koffie in plaats van een sprint richting het zwembad.
@isabellehanssen Lining up 30+ minutes before the pool opens… all for that one sunbed 😒 Priorities, I guess. #summer #holiday #lanzarote ♬ original sound – Corinne