Algemeen
Nieuwe inzichten over bescherming na vaccinatie: wat onderzoek naar AstraZeneca onthult over de neusimmuniteit
Voor veel mensen betekende vaccinatie tegen het coronavirus een belangrijke stap richting bescherming en gemoedsrust. Toch komen er voortdurend nieuwe wetenschappelijke inzichten bij die ons helpen om die bescherming beter te begrijpen en eventueel bij te stellen. Een recente studie van het Universitair Ziekenhuis Gent richt zich specifiek op de rol van neusimmuniteit, en daaruit blijkt een opmerkelijk verschil tussen vaccins.
In het bijzonder komt het AstraZeneca-vaccin minder krachtig naar voren dan bijvoorbeeld het Pfizer-vaccin als het gaat om de opbouw van antistoffen in het neusslijmvlies. Dat roept vragen op, zeker nu het virus in de samenleving blijft circuleren en nieuwe varianten de kop opsteken.
Waarom juist de neus zo belangrijk is
Het coronavirus verspreidt zich hoofdzakelijk via de luchtwegen. De neus is daarbij het eerste contactpunt, de frontlinie van ons immuunsysteem. Als het virus daar wordt herkend en geneutraliseerd door antistoffen, kan verdere besmetting en verspreiding vaak worden voorkomen.
Het UZ Gent onderzocht specifiek de aanwezigheid van neutraliserende antistoffen in de neus na vaccinatie. Dit type afweerstoffen speelt een cruciale rol bij het blokkeren van de eerste stap in het infectieproces: de hechting van het virus aan de cellen in het neusslijmvlies.
Volgens prof. dr. Philippe Gevaert, specialist neus-keel-oorheelkunde, kan bescherming in de neus cruciaal zijn in de strijd tegen luchtweginfecties. “Als de immuniteit lokaal sterk is, vormt dat een belangrijke barrière,” zegt hij. “Het is de eerste verdedigingslinie tegen infectie en transmissie.”
Het onderzoek: Pfizer versus AstraZeneca
In de studie werden gevaccineerde proefpersonen vergeleken op basis van hun opgebouwde antistoffen in het neusslijmvlies. De resultaten toonden een duidelijk verschil aan tussen mensen die het Pfizer-vaccin kregen en zij die gevaccineerd werden met AstraZeneca.
Bij proefpersonen die het Pfizer-vaccin ontvingen, had 96 procent meetbare antistoffen in de neus. Bij de AstraZeneca-groep lag dat percentage veel lager, namelijk op 59 procent.
Maar het ging niet alleen om de hoeveelheid antistoffen. Ook de kwaliteit van deze afweerstoffen bleek verschillend. “De antistoffen opgewekt door het Pfizer-vaccin vertoonden een sterkere neutraliserende werking op het spike-eiwit van het virus,” aldus de onderzoekers. Dat spike-eiwit is cruciaal voor het binnendringen van het virus in de menselijke cel.
Eerdere besmetting biedt geen extra voordeel in de neus
Opmerkelijk is dat het doormaken van een eerdere coronabesmetting geen merkbare extra bescherming bood in de neus. Zelfs personen die eerst besmet raakten en daarna een vaccin kregen, toonden geen verhoogde neusimmuniteit ten opzichte van gevaccineerden zonder infectiegeschiedenis.
Dat onderstreept volgens de onderzoekers dat vooral het type vaccin bepalend is voor de opbouw van lokale immuniteit in de slijmvliezen. En die lokale immuniteit is volgens steeds meer wetenschappers belangrijker dan tot nu toe werd gedacht.
Waarom dit inzicht ertoe doet
In de beginfase van de pandemie lag de focus vooral op het voorkomen van ernstige ziekte en ziekenhuisopnames, en daarin hebben vrijwel alle goedgekeurde vaccins hun waarde bewezen. Maar met de komst van nieuwe virusvarianten – die zich vaak sneller verspreiden – komt de nadruk steeds meer te liggen op het voorkómen van infectie en transmissie. En daar speelt de neus een sleutelrol in.
Als antistoffen al in het neusslijmvlies aanwezig zijn, wordt de kans dat het virus zich verspreidt naar de rest van het lichaam kleiner. Tegelijkertijd wordt ook de overdracht naar anderen bemoeilijkt. Dat maakt neusimmuniteit niet alleen persoonlijk relevant, maar ook op maatschappelijk niveau.
UZ Gent pleit voor vervolgonderzoek
De wetenschappers achter de studie benadrukken dat deze resultaten een eerste stap zijn. Ze pleiten voor verder onderzoek naar de verschillen in lokale immuniteitsopbouw tussen vaccins. Daarbij zou ook moeten worden gekeken naar nieuwe vormen van vaccinatie, zoals neussprays of mucosale vaccins, die rechtstreeks inspelen op de eerste verdedigingslinie van het lichaam.
“Dit is geen reden tot paniek,” zegt prof. Gevaert, “maar wel een moment van heroverweging. We moeten blijven leren van wat het immuunsysteem ons laat zien.”
Wat betekent dit voor mensen met AstraZeneca?
Voor mensen die zijn gevaccineerd met AstraZeneca betekent deze studie niet dat hun vaccin waardeloos is. Integendeel: het AstraZeneca-vaccin biedt nog steeds een goede bescherming tegen ernstige ziekte en ziekenhuisopname – wat altijd de prioriteit is geweest in de volksgezondheid.
Wel kan het zijn dat de bescherming tegen milde infecties of transmissie iets minder krachtig is, vooral in de neus. In dat licht kan het voor sommige mensen zinvol zijn om, in overleg met een arts, te kiezen voor een booster met een ander type vaccin dat mogelijk een breder immunologisch profiel biedt.
Moeten mensen zich zorgen maken?
Zorg is niet per se nodig, maar bewustzijn wél. De wetenschappelijke inzichten veranderen voortdurend, en het is belangrijk dat burgers goed geïnformeerd blijven. Vaccinatie is geen absolute garantie, maar een middel om risico’s sterk te verlagen.
De keuze voor een bepaald vaccin was voor velen destijds niet persoonlijk, maar afhankelijk van beschikbaarheid. Dat maakt het des te belangrijker dat nieuw onderzoek leidt tot eerlijke, transparante communicatie én flexibele strategieën.
Toekomstige varianten vragen om extra aandacht
De onderzoekers wijzen erop dat toekomstige virusvarianten mogelijk andere eigenschappen hebben die het immuunsysteem op nieuwe manieren uitdagen. Daarbij zou lokale bescherming – zoals antistoffen in de neus – een nog belangrijkere rol kunnen spelen.
Daarom wordt er internationaal al geëxperimenteerd met inhalatievaccins, neusdruppels en andere vormen van toediening die gericht zijn op het slijmvlies. Deze innovaties zouden in de toekomst een aanvulling kunnen zijn op de bestaande vaccinstrategie.
Eén vaccin, meerdere effecten
Het onderzoek onderstreept ook hoe verschillend vaccins kunnen werken, zelfs als ze allemaal als ‘veilig en effectief’ zijn goedgekeurd. Pfizer en AstraZeneca zijn beide waardevolle middelen in de strijd tegen COVID-19, maar richten zich mogelijk op verschillende aspecten van het immuunsysteem.
Waar het AstraZeneca-vaccin vooral een sterke respons in het bloed opwekt, lijkt Pfizer ook krachtiger te zijn in het activeren van de lokale slijmvliesimmuniteit. Die kennis kan van belang zijn voor toekomstige keuzes bij boosters of nieuwe vaccinatiestrategieën.
Conclusie: wetenschap blijft evolueren – en dat is goed
De studie van het Universitair Ziekenhuis Gent biedt belangrijke inzichten die helpen bij het verfijnen van onze aanpak tegen het coronavirus. Het roept op tot verdere studie, nuance in communicatie en – waar nodig – bijstelling van strategieën.
Voor mensen die met AstraZeneca zijn gevaccineerd, is er geen reden tot paniek. Het vaccin blijft waardevol. Wel kunnen deze inzichten aanleiding zijn om met de huisarts of GGD te spreken over vervolgstappen, zoals boosters of aanvullende bescherming.
De kernboodschap: niet elk vaccin werkt op dezelfde manier, en daar moeten we ons bewust van blijven. Wetenschap is geen statisch geheel, maar een voortdurend proces van bijstellen, verbeteren en vooruitkijken. En dat is precies wat nodig is om met vertrouwen naar de toekomst te kijken.
Algemeen
Viola Holt stuurde Albert Verlinde onlangs DIT appje, dat met de kennis van nu hartverscheurend is
Albert Verlinde deelt ontroerend laatste appje van Viola Holt in RTL Tonight
In de uitzending van RTL Tonight van gisteren werd uitgebreid stilgestaan bij het plotselinge afscheid van Viola Holt. De oud-presentatrice, bekend van haar warme persoonlijkheid en kleurrijke televisiecarrière, is op 76-jarige leeftijd onverwacht heengegaan. Een van haar oud-collega’s, Albert Verlinde, deelde tijdens de uitzending een persoonlijk bericht dat hij kort geleden nog van haar ontving — een WhatsApp-bericht dat nu, achteraf gezien, een extra emotionele lading heeft gekregen.
Een onverwacht afscheid
Viola Holt 0verleed afgelopen donderdag in haar woning in Muiderberg aan een hartstilstand. Hulpdiensten kwamen snel ter plaatse, maar konden haar niet meer redden. Het nieuws kwam bij vrienden, collega’s en kijkers hard binnen.
In de media werd op tal van manieren stilgestaan bij het verlies van de geliefde televisiepersoonlijkheid. Omroepen, collega’s en fans deelden herinneringen, beelden en woorden van dankbaarheid. Holt was jarenlang een vast gezicht op de Nederlandse televisie en stond bekend om haar charme, spontaniteit en warme uitstraling.
Bij RTL Tonight werd het nieuws met grote betrokkenheid besproken. Daar vertelde Albert Verlinde over de laatste keer dat hij contact had met Viola — en hoe intens ze nog van het leven genoot.
“Ze haalde alles uit het leven”
Albert Verlinde, die Viola jarenlang kende van hun gezamenlijke periode bij RTL, sprak zichtbaar geëmotioneerd over haar persoonlijkheid.
“Viola was echt een Gooisch meisje dat alles uit het leven haalde,” begon hij. “Als ik aan haar denk, denk ik aan gezelligheid, feesten, goed presenteren en een glas wijn op zijn tijd. Ze hield van het leven in al zijn kleuren.”
Verlinde benadrukte dat Viola nooit half werk deed — niet in haar carrière, en ook niet in haar persoonlijke leven.
“Ze zei zelf altijd: alle middelen die er waren om te genieten, die heb ik gebruikt,” glimlachte hij. “En dat typeerde haar ook. Ze leefde voluit, zonder remmen.”
Een persoonlijk bericht vol warmte
Tijdens de uitzending haalde Verlinde zijn telefoon tevoorschijn en liet hij een WhatsApp-bericht zien dat hij op Viola’s laatste verjaardag ontving.
“Viola en ik hielden altijd contact,” vertelde hij. “Wanneer ze me op televisie zag, stuurde ze een berichtje. Altijd iets liefs, iets kleins, een opmerking die liet zien dat ze keek.”
Op haar verjaardag, nog geen maand geleden, stuurde Holt hem een bericht vanuit Duitsland. In de uitzending werd het appje op het scherm getoond: een foto van Viola met een gebakje, stralend als altijd, met daarbij de woorden:
“Groetjes uit Bremm, Duitsland. Pas bij 80 geef ik een feest.”
Albert vertelde met een brok in zijn keel:
“Ze was jarig die dag, ze werd 76. En ze zei: ‘Pas bij 80 geef ik een feest.’ Toen ik dat bericht terugzag, dacht ik: die 80 heb je niet mogen halen, maar wat héb je uit het leven gehaald wat erin zat.”
Het moment raakte ook de kijkers thuis, die massaal hun steunbetuigingen deelden op sociale media. “Wat een mooi eerbetoon,” schreef iemand op X. “Je voelt de warmte waarmee over haar wordt gesproken.”
Een vrouw vol leven
Viola Holt werd in de jaren negentig een bekend gezicht op televisie dankzij programma’s als De 5 Uur Show en Viola on Tour. Ze stond bekend om haar energieke manier van presenteren en haar vermogen om mensen op hun gemak te stellen.
In de loop der jaren groeide ze uit tot een echte publiekslieveling. Niet alleen door haar televisieoptredens, maar ook door haar openhartigheid over het leven, ouder worden en genieten van kleine dingen.
“Viola was iemand die je meteen het gevoel gaf dat je welkom was,” vertelde Verlinde. “Ze had altijd belangstelling voor anderen. Ze kon je een compliment geven waar je de hele dag vrolijk van werd.”
Ook haar humor en levenslust bleven haar handelsmerk. “Ze had die typische Gooische flair, maar met een groot hart,” voegde Verlinde eraan toe. “Ze kon lachen om zichzelf, en dat is iets wat niet veel mensen kunnen.”
Veel liefde en warmte op sociale media
Na de uitzending stroomden de reacties binnen. Kijkers prezen niet alleen het eerlijke gesprek bij RTL Tonight, maar ook de manier waarop Albert Verlinde haar herinnerde.
“Wat een prachtige ode aan een bijzondere vrouw,” schreef een kijker.
“Albert sprak zo liefdevol over haar, je voelde de vriendschap en het respect.”
Ook bekende Nederlanders deelden hun herinneringen. Gordon schreef op Instagram dat hij “met veel warmte aan haar terugdenkt” en haar altijd als een “echte vakvrouw met een groot hart” heeft gezien.
Omroep Ongehoord Nederland plaatste een speciale video waarin hoogtepunten uit Viola’s carrière werden getoond, met beelden van haar sprankelende lach en haar spontane uitspraken.
Albert Verlinde over haar laatste momenten
In het slot van de uitzending nam Verlinde even de tijd om stil te staan bij Holt’s gezin, en in het bijzonder bij haar partner Peter Holt, met wie ze 35 jaar samen was.
“Peter en Viola hadden een prachtige relatie,” zei hij. “Ze waren echt elkaars maatjes. Hij zat gisteravond naast haar toen het gebeurde. Hij heeft haar liefdevol met een kleed bedekt en tot diep in de nacht samen met de kinderen bij haar gezeten.”
Verlinde richtte zich rechtstreeks tot de familie:
“Wat wens ik Peter en de kinderen heel veel sterkte. Ze hebben een bijzondere vrouw, moeder en partner verloren. En wij allemaal hebben een kleurrijke persoonlijkheid verloren die het leven mooier maakte.”
Een leven vol kleur en muziek
Hoewel Holt de laatste jaren minder op televisie te zien was, bleef ze actief op sociale media en in haar eigen omgeving. Ze deelde regelmatig vrolijke foto’s van uitjes, etentjes en haar liefde voor muziek.
Nog maar enkele uren voor haar 0verlijden plaatste ze een bericht op X waarin ze haar dankbaarheid uitsprak voor “de onverwachte geluksmomenten van het leven”. Ze schreef over een fijne dag vol kleine dingen: een wandeling, een glaasje whisky op het terras, een bord Thaise curry op het fornuis, en de maan die buiten straalde.
“Wat een fijne dag… allemaal iets om blij van te worden,” stond er in haar bericht.
Dat bericht werd door velen gezien als een symbolisch afscheid — een laatste moment van dankbaarheid en levenslust, precies zoals haar vrienden haar kenden.
Een nalatenschap van warmte
Met haar plotselinge vertrek laat Viola Holt een leegte achter in de Nederlandse televisiewereld. Toch overheerst bij velen vooral dankbaarheid voor wat ze bracht: energie, authenticiteit en warmte.
Albert Verlinde sloot zijn woorden af met een eenvoudige, maar ontroerende boodschap:
“Viola, bedankt. Voor wie je was, voor hoe je leefde, en voor de kleur die je bracht in ons vak. We zullen je nooit vergeten.”
