Algemeen
Nieuwe Belgische verkeersregels vanaf 2026 zorgen nu al voor discussie: “Een heel andere mindset”
Vanaf 1 september 2026 treedt in België een volledig vernieuwde wegcode in werking: de zogenaamde ‘Code van de Openbare Weg’. Deze grootschalige hervorming vervangt de oude wegcode die al sinds 1975 van kracht is. Het doel van de update is duidelijk: de regels moeten eenvoudiger, helderder en beter afgestemd zijn op de huidige samenleving. Zowel automobilisten, fietsers als voetgangers zullen de impact van deze hervorming voelen. Maar wat verandert er precies? En hoe bereid je je het best voor op deze nieuwe verkeersrealiteit?
Een frisse blik op verkeersregels
De nieuwe wegcode heeft als doel de bestaande regels te moderniseren en te stroomlijnen. In de afgelopen decennia zijn er steeds maar nieuwe bepalingen toegevoegd aan de bestaande wetgeving, wat voor verwarring en onduidelijkheid zorgde. De hervorming wil daar nu komaf mee maken. Door verouderde bepalingen te schrappen en de resterende regels op een logischere manier te ordenen, moet het voor elke weggebruiker duidelijker worden wat wel en niet mag op de openbare weg.
Extra nadruk op veiligheidsgordels
Een van de meest concrete veranderingen betreft het dragen van de veiligheidsgordel. Waar tot nu toe vooral de individuele passagier verantwoordelijk werd gehouden voor het correct vastklikken, schuift de nieuwe wegcode een deel van die verantwoordelijkheid door naar de bestuurder. Die kan voortaan ook een b0ete krijgen wanneer een volwassen passagier in de wagen zijn of haar gordel niet draagt. En bij kinderen ligt de lat nog hoger: als een kind niet correct vastzit, bedraagt de b0ete 150 euro per overtreding.
Deze maatregel benadrukt dat verkeersveiligheid een gedeelde verantwoordelijkheid is. Bestuurders moeten dus niet alleen voor zichzelf instaan, maar ook actief toezien op het gedrag van hun passagiers. Ouders, grootouders of begeleiders van jonge kinderen doen er goed aan om hier extra waakzaam voor te zijn.
Geen halte meer op tram- en busbanen
Wie regelmatig in de stad rijdt, zal zich moeten aanpassen aan een belangrijke verandering: het gebruik van tram- en busbanen wordt nog strenger gereguleerd. Waar het tot nu toe gedoogd werd om snel iemand af te zetten of op te pikken aan de rand van deze rijstroken, is dat vanaf 2026 volledig verboden. Alleen wanneer je effectief rechtsaf slaat, mag je de bus- of trambaan gebruiken, en dat pas wanneer de doorgetrokken lijn onderbroken wordt.
Deze verstrenging moet zorgen voor een vlottere doorstroming van het openbaar vervoer en een hogere veiligheid voor zwakke weggebruikers. De verwachting is dat p0litie en weginspecteurs strenger zullen controleren, wat kan leiden tot een toename in het aantal b0etes voor fout parkeren of stoppen.
Nieuwe verkeersborden zorgen voor aanpassing
Naast aangepaste regels komen er ook nieuwe verkeersborden in het straatbeeld. Sommige daarvan zijn volledig nieuw en kunnen in het begin voor verwarring zorgen. Het is daarom aangeraden om de wegcode opnieuw door te nemen zodra de nieuwe versies beschikbaar zijn. Kennis van de nieuwe symbolen kan cruciaal zijn voor wie zijn rijbewijs moet vernieuwen of hernieuwde theorie-examens moet afleggen.
Verkeerssignalisatie wordt inclusiever
In het kader van een inclusievere samenleving past de overheid ook de visuele representatie op sommige borden aan. Zo zullen bepaalde pictogrammen voortaan genderneutraal zijn. In plaats van expliciet mannelijke of vrouwelijke figuren, worden abstractere, neutralere symbolen gebruikt. Deze verandering heeft geen invloed op de betekenis van de verkeersborden, maar is wel een bewuste keuze om maatschappelijke evoluties te weerspiegelen in de openbare ruimte.
De reacties op deze symbolische stap zijn verdeeld. Voorstanders juichen de modernisering toe, terwijl critici het eerder als overbodig beschouwen. Toch maakt deze ingreep deel uit van een bredere beweging om openbare ruimtes voor iedereen herkenbaar en inclusief te maken.
Een andere mindset voor alle weggebruikers
De nieuwe regels vragen niet alleen om aanpassing van gewoontes, maar ook om een andere ingesteldheid. Weggebruikers moeten meer verantwoordelijkheid opnemen, niet alleen voor zichzelf maar ook voor de veiligheid van anderen. Of je nu met de wagen, de fiets, het openbaar vervoer of te voet onderweg bent: de nieuwe regels vragen actieve aandacht en betrokkenheid.
De vernieuwde wegcode wil ook conflicten tussen verschillende soorten weggebruikers voorkomen. Zo komt er meer nadruk op hoffelijkheid in het verkeer, met duidelijke richtlijnen over wie voorrang moet geven in welke situaties. Dat moet de wederzijdse frustraties tussen bijvoorbeeld fietsers en automobilisten verminderen.
Wat verandert er nog?
Hoewel de volledige lijst met nieuwe regels pas later officieel wordt gepubliceerd, zijn er nu al enkele extra aanpassingen bekend:
- Verhoogde b0etes voor gsm-gebruik achter het stuur: Het gebruik van een mobiele telefoon tijdens het rijden blijft een van de grootste oorzaken van ongevallen. De b0etes worden vanaf 2026 fors verhoogd.
- Helmplicht voor jonge fietsers: Er wordt overwogen om fietshelmen verplicht te maken voor kinderen onder de 14 jaar, in navolging van andere Europese landen.
- Nieuwe snelheidszones in woonwijken: Gemeenten krijgen meer vrijheid om 30 km/u-zones in te voeren in woonstraten.
- Betere bescherming voor voetgangerszones: Er komen duidelijke afbakeningen van autoluwe gebieden en sancties voor wie er onrechtmatig rijdt.
Voorbereiding is cruciaal
Hoewel de nieuwe wegcode pas op 1 september 2026 in werking treedt, is het belangrijk om je tijdig voor te bereiden. Er zullen informatiecampagnes komen, evenals updates van handboeken voor rijopleidingen. Daarnaast is het aan te raden om regelmatig de officiële communicatie van de FOD Mobiliteit en Vervoer op te volgen.
Voor rijscholen en instructeurs wordt dit een intensieve periode van bijscholing. Theorie- en praktijkexamens zullen worden aangepast aan de nieuwe richtlijnen. Voor wie binnenkort examen moet doen, is het dus van belang om goed op de hoogte te zijn van de nieuwste ontwikkelingen.
Besluit
De komst van de vernieuwde ‘Code van de Openbare Weg’ markeert een belangrijke stap richting een moderner en veiliger verkeerssysteem in België. Met duidelijke regels, meer verantwoordelijkheden voor bestuurders en aandacht voor inclusie en verkeersveiligheid wordt beoogd om het verkeer aangenamer en overzichtelijker te maken voor iedereen.
Hoewel de veranderingen misschien wat tijd vergen om aan te wennen, dragen ze op lange termijn bij aan een vlottere doorstroming, minder misverstanden en een betere verstandhouding tussen alle weggebruikers. Wie zich goed voorbereidt en openstaat voor vernieuwing, zal in 2026 niet alleen b0etes vermijden, maar ook bijdragen aan een veiliger en vriendelijker verkeer.
In Antwerpen heeft een zeer ernstig incident plaatsgevonden in een bus van De Lijn. Maandagmiddag is een reiziger om het leven gekomen na een aanval met een mes. Het parket heeft dit bevestigd. Getuigen meldden dat een persoon plotseling met een mes begon te zwaaien en te steken. Hierbij kwam een passagier van 76 jaar om het leven, en raakte een andere gewond. De buschauffeur is in shock. Volgens een buurtbewoner werd het dodelijke slachtoffer in de keel gestoken.
Details van de Aanval en Onmiddellijke Arrestatie
Het incident vond plaats om 14.30 uur in een bus, ter hoogte van de Ernest Claesstraat in Antwerpen. Twee gewonde passagiers werden naar het Cadixziekenhuis gebracht. De 38-jarige verdachte kon zeer snel na de feiten op de bus worden gearresteerd door het snelleresponsteam. Kim Bastiaens, woordvoerder van politiezone Antwerpen, bevestigt dat de omgekomen reiziger een willekeurig slachtoffer is. “De eerste gewonde is een passagier die tussenbeide gekomen is. De tweede gewonde is de buschauffeur die in shock is overgebracht naar het ziekenhuis,” aldus Bastiaens. Het gerechtelijk lab en de onderzoeksrechter kwamen ter plaatse voor onderzoek.
Kato Belmans van het parket vertelt dat het incident volgens de eerste informatie gebeurde bij het opstappen van de bus. De identiteit van de dader is nog niet bekendgemaakt. Een buurtbewoner die de aanval zag gebeuren, verklaarde: “De dader stak de man in zijn keel met een mes”. De Lijn werd om 14.35 uur ingelicht over het incident op buslijn 36, die in de richting van de Waaslandtunnel reed. Ter hoogte van de Lidl, aan halte IGLO, begon de dader plotseling met een mes uit te halen naar een willekeurige passagier, waarna de bus stopte.
Veiligheidszorgen op Buslijn 36
Dit incident is niet het eerste geweldincident op of in verband met buslijn 36. Vorig jaar werd een bus op deze lijn van buitenaf onder vuur genomen met een luchtdrukpistool, en er zijn diverse gevallen van vandalisme geweest. Ook chauffeurs hebben al te maken gehad met agressie. Het onderzoek naar de omstandigheden van de mesaanval is nog volop aan de gang, en voorlopig lijkt er geen concrete aanleiding te zijn geweest. Rond 18.30 uur was het sporenonderzoek afgerond.
De Lijn bekijkt samen met de exploitant van buslijn 36 wat er gedaan kan worden voor de veiligheid van de reizigers. De vervoersmaatschappij wacht het onderzoek van politie en parket af en geeft geen verdere informatie over het incident. Kim Bastiaens heeft een oproep gedaan aan getuigen om eventueel beeldmateriaal van het incident op buslijn 36 te delen.
De Belgische Transportarbeidersbond (BTB-ABVV) heeft alarm geslagen. “De situatie is onhoudbaar geworden,” aldus Tom Peeters, Adjunct Federaal Secretaris. Hij noemt buslijn 36 een “broeihaard van geweld”. “De buslijn, die al maanden gekenmerkt wordt door agressie en gewelddaden, is opnieuw het toneel geworden van een drama. Onze mensen zijn het beu. Het moment is aangebroken om rond de tafel te zitten en een duidelijke lijn uit te zetten voor de toekomst,” stelt Peeters. Ook een buurtbewoner reageerde ontzet: “Ik pak nooit meer de bus. Voor geen geld op de wereld. Waar houdt dit op? Ik wil hier weg”. Dit incident heeft geleid tot grote bezorgdheid over de veiligheid in het openbaar vervoer.
Dit bericht op Instagram bekijken