Video
Kabinet is gevallen: Wilders stapt uit de coalitie
Kabinet gevallen: Geert Wilders trekt stekker eruit, coalitie woest
Het is officieel: het kabinet is gevallen. Geert Wilders heeft zijn steun aan de coalitie per direct ingetrokken, waarmee het einde van het kabinet-Schoof een feit is. Zijn coalitiepartners reageren woedend en spreken van een ‘politiek spel’ van Wilders. “Hij loopt gewoon weer weg,” klinkt het gefrustreerd.
Premier Dick Schoof probeerde vanochtend nog een laatste poging te wagen. Hij riep de vier fractievoorzitters van de coalitiepartijen bijeen om het kabinet te redden. Maar het gesprek duurde nog geen minuut: Wilders meldde simpelweg dat hij zijn steun intrekt en stapte op.
Al langer in de lucht
De val van het kabinet zat er al even aan te komen. Gisteren, na een uur overleg, liet PVV-leider Wilders weten: “Dit ziet er niet goed uit.” Hij had stevige eisen op tafel gelegd, zoals een volledige asielstop, een bouwstop voor asielzoekerscentra en een beperking van gezinshereniging. Volgens hem wilden VVD, BBB en NSC daar niet in mee.
Zijn coalitiepartners vertellen echter een ander verhaal. Zij zeggen dat er best te praten viel, maar dat Wilders van meet af aan uit leek te zijn op een kabinetsval.
Coalitie woest: ‘Dit is onverantwoord’
Caroline van der Plas (BBB) is er duidelijk over: “Ik vind het bizar dat hij dit doet. Er liggen zo veel belangrijke zaken te wachten. Dit is gedoe om niks, en dat juist nu. Hij laat het land in de steek.” Of ze nog ooit in een kabinet met Wilders wil? “Ik heb er wel een beetje tabak van, ja.”
Dilan Yesilgöz (VVD) is nog feller: “Ja, ik ben boos. Dit ging helemaal niet meer over asiel. Hij loopt gewoon weer weg. Hij neemt geen verantwoordelijkheid en laat zijn kiezers in de steek. Dit is echt een gemiste kans, want een rechtse meerderheid komt er zo niet meer.”
Ook Nicolien van Vroonhoven (NSC) reageert teleurgesteld: “Ik vind het echt onbegrijpelijk. Ik snap het gewoon niet. Hij laat het land nu achter in chaos.”
Laatste poging van de VVD: geen gehoor bij Wilders
Volgens de andere partijen had Wilders zijn voorstellen beter kunnen uitwerken en voorleggen aan de Tweede Kamer. Sterker nog, vanochtend stelde de VVD nog voor om een gezamenlijke motie in te dienen, waarmee alle partijen hun politieke commitment konden laten zien. Maar ook dat voorstel wees Wilders resoluut van de hand.
Caroline van der Plas herhaalde dat vanochtend nog eens: “Ik doe niet mee aan dat politieke spelletje. Hij lijkt alleen maar uit te zijn op een kabinetsval. Hij is roekeloos en onverantwoord bezig. De plannen liggen er al, het mandaat is er, en de coalitie staat er klaar voor. Het is gewoon een kwestie van uitvoeren. Wie nu stopt, levert Nederland op een presenteerblaadje uit aan links.”
De tactiek van Wilders
Wilders zelf lijkt daar geen boodschap aan te hebben. Hij wil dat de coalitiepartijen zijn plannen blindelings ondertekenen, zonder enige aanpassing. “Ik heb nog geen handtekening gezien,” zei hij vanochtend.
Daarachter zit een duidelijke tactiek. Als alle coalitiepartijen tekenen voor zijn asielplannen, is er automatisch een meerderheid in de Tweede Kamer. Dan wordt het voor het kabinet moeilijker om de plannen naast zich neer te leggen.
Maar de andere partijen vrezen dat veel van de voorstellen juridisch of praktisch onhaalbaar zijn. Ze willen niet dat de plannen straks worden afgeschoten door adviesorganen zoals de Raad van State of door de rechter. Hun boodschap aan Wilders: kom eerst maar eens met concrete, uitvoerbare voorstellen.
Een nieuw politiek hoofdstuk
Met de val van het kabinet is het politieke landschap opnieuw in beweging. De vraag is nu hoe het verder moet: komen er nieuwe verkiezingen, of kan er nog een doorstart worden gemaakt?
Een ding is zeker: de verwijten vliegen over en weer. Terwijl Wilders vasthoudt aan zijn standpunt dat de coalitie niet voldoende meeging in zijn asielplannen, voelen zijn voormalige coalitiepartners zich voor het blok gezet.
Zoals Yesilgöz het verwoordde: “Wilders loopt weg van zijn verantwoordelijkheid. Maar wij blijven staan voor Nederland.” Het laatste woord is daarover zeker nog niet gezegd.
