Er komt voorlopig geen helmplicht of minimumleeftijd voor het gebruik van fatbikes in Nederland. Dat heeft minister Barry Madlener (PVV) laten weten in een brief aan de Tweede Kamer. In plaats van extra regelgeving richt hij zich op strengere handhaving, beter toezicht en meer voorlichting. De minister erkent de zorgen rondom fatbikes, maar stelt dat specifieke regels voor deze fietsen “onuitvoerbaar” zijn.

Fatbikes blijven buiten extra regelgeving

De Tweede Kamer dringt al langer aan op strengere regelgeving rondom fatbikes. De populaire elektrische fietsen, die vaak opgevoerd worden en soms snelheden tot wel 50 km/u halen, worden steeds vaker betrokken bij verkeersongevallen. Kamerleden wilden fatbikes juridisch onderscheiden van andere elektrische fietsen, met bijvoorbeeld een minimumleeftijd en helmplicht.

Toch ziet minister Madlener hier niets in. Hij stelt dat het vastleggen van fatbikes in de wet een “heilloze weg” is. Volgens hem is het niet praktisch om alleen voor deze fietssoort aparte regels te maken. Uit onderzoek blijkt dat de technische kenmerken van fatbikes eenvoudig kunnen worden aangepast om wetgeving te omzeilen. “Kenmerken zoals bandbreedte zijn gemakkelijk aan te passen en andere eigenschappen zijn niet uniek voor fatbikes,” aldus Madlener.

Geen strengere regels voor e-bikes

Niet alleen fatbikes blijven buiten de nieuwe regelgeving; ook voor andere elektrische fietsen komen er voorlopig geen extra regels. Het aantal ongelukken met e-bikes is de afgelopen jaren sterk toegenomen, vooral onder jongeren en ouderen. Toch wil de minister nog geen conclusies trekken over de veiligheid van elektrische fietsen.

“Het is nog te vroeg om te stellen dat e-bikes daadwerkelijk gevaarlijker zijn dan reguliere fietsen,” stelt hij. Hoewel fatbikes en andere elektrische fietsen hogere snelheden kunnen bereiken dan traditionele fietsen, ziet Madlener handhaving en bewustwording als betere oplossingen dan nieuwe wetgeving.

Strengere handhaving en voorlichting als alternatief

In plaats van nieuwe regelgeving wil de minister zich richten op strengere handhaving. Dit betekent dat politie en handhavers meer zullen controleren op het illegaal opvoeren van fatbikes en gevaarlijk rijgedrag. De verkoop van opgevoerde modellen en ombouwkits wordt ook strenger gecontroleerd.

Daarnaast zet het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in op voorlichting over de gevaren van fatbikes. Vorig jaar werd er al een landelijke campagne gelanceerd waarin jongeren en ouders werden gewezen op de risico’s van opgevoerde fatbikes. Deze campagne wordt nu uitgebreid.

Samenwerking met douane om illegale fatbikes te weren

Naast handhaving en voorlichting onderzoekt Madlener ook of er iets gedaan kan worden aan de invoer van illegale fatbikes. Veel fatbikes die in Nederland worden verkocht, voldoen niet aan de wettelijke eisen en zijn direct vanuit het buitenland geïmporteerd. Dit zijn vaak modellen zonder trapondersteuning die extreem hoge snelheden kunnen behalen.

Madlener gaat daarom in gesprek met de douane om te kijken of er maatregelen kunnen worden getroffen om deze illegale modellen uit Nederland te weren. “Als we voorkomen dat deze gevaarlijke voertuigen op de markt komen, kunnen we veel ongelukken en problemen voor zijn,” zegt de minister.

Fatbikes blijven populair, ondanks zorgen

Ondanks de zorgen over veiligheid blijft de populariteit van fatbikes onverminderd groot. Vooral onder jongeren zijn de fietsen populair vanwege hun stoere uitstraling en snelheid. Veel ouders kopen fatbikes voor hun kinderen als alternatief voor scooters, omdat ze (nog) niet onder dezelfde regelgeving vallen.

Toch leidt het gebruik van fatbikes steeds vaker tot gevaarlijke situaties in het verkeer. Handhavers en verkeersdeskundigen maken zich zorgen over het aantal jongeren dat zonder helm op hoge snelheid over fietspaden en wegen scheurt. Ook op sociale media is te zien dat veel jongeren hun fatbike opvoeren tot snelheden die gevaarlijk kunnen zijn in het stadsverkeer.

Ongevallen nemen toe

De zorgen over fatbikes zijn niet zonder reden. Uit cijfers blijkt dat het aantal verkeersongelukken met elektrische fietsen, waaronder fatbikes, in de afgelopen jaren flink is toegenomen. Slachtoffers zijn vaak jonge bestuurders die geen ervaring hebben met hoge snelheden, maar ook voetgangers en fietsers die door fatbikes worden aangereden.

Verzekeraars zien ook een stijging in het aantal schadeclaims dat te maken heeft met fatbikes. Veel fatbike-eigenaren zijn zich niet bewust van het feit dat een opgevoerde fatbike eigenlijk niet meer onder de standaard fietsverzekering valt. Hierdoor kunnen ze bij een ongeluk opdraaien voor hoge schadevergoedingen.

Voorlopig geen verandering in de wet

Ondanks de toenemende zorgen en incidenten houdt de minister voorlopig vast aan zijn plan: geen extra regelgeving, maar wel meer handhaving en voorlichting. Dit betekent dat fatbikes voorlopig zonder helm en zonder minimumleeftijd gebruikt mogen blijven worden.

Wel wordt er streng gecontroleerd op het illegaal opvoeren van fatbikes. Wie wordt betrapt op een fatbike die harder gaat dan de toegestane snelheid van 25 km/u, riskeert een flinke boete en kan zijn of haar fiets in beslag genomen zien worden.

Minister Madlener benadrukt dat de situatie in de gaten wordt gehouden. Als uit toekomstige onderzoeken blijkt dat fatbikes daadwerkelijk een groot veiligheidsrisico vormen, sluit hij extra maatregelen niet uit. Voor nu vertrouwt hij echter op handhaving en bewustwording als de meest effectieve manier om ongelukken te voorkomen.

Conclusie

Voorlopig hoeven fatbike-gebruikers zich geen zorgen te maken over strengere regels zoals een helmplicht of minimumleeftijd. Wel moeten ze rekening houden met meer controles en boetes bij gevaarlijk rijgedrag of illegale aanpassingen. De discussie over fatbikes is echter nog lang niet voorbij. Of de huidige aanpak voldoende zal zijn om de verkeersveiligheid te verbeteren, zal de komende tijd moeten blijken.