De gasprijs in Europa heeft maandag een nieuw hoogtepunt bereikt en staat op het hoogste niveau in twee jaar. De stijging wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren: de aanhoudende kou in Europa, een verhoogd gasverbruik en mogelijke importheffingen vanuit de Verenigde Staten. Hoewel huishoudens op korte termijn nog niet direct de impact zullen voelen, kan dit op de lange termijn leiden tot hogere energiekosten.

Forse stijging op de Amsterdamse gasbeurs

Op de Amsterdamse gasbeurs steeg de prijs voor gaslevering in maart maandagochtend met bijna 5 procent naar ruim 58 euro per megawattuur. Dit is het hoogste niveau sinds februari 2023. De huidige koudegolf zorgt voor een verhoogde vraag naar gas, waardoor de voorraden sneller slinken dan verwacht. Tegelijkertijd dreigen de Verenigde Staten importheffingen in te voeren op vloeibaar aardgas (LNG), een belangrijke bron voor de Europese gasreserves. Als deze heffingen er daadwerkelijk komen, kan dat de prijs verder opdrijven.

Volgens experts wordt de situatie extra nijpend omdat de gasvoorraden in Europa al lager zijn dan vorig jaar rond deze tijd. Waar de Europese gasvoorraden toen nog 67 procent gevuld waren, is dat percentage nu onder de 50 procent gezakt. In Nederland staat de situatie er zelfs slechter voor: de gasopslagen zijn momenteel voor slechts een derde gevuld.

Lage voorraden en verhoogd verbruik zorgen voor druk

Naast de slinkende voorraden is er nog een ander zorgpunt: onderhoud aan Noorse gasinstallaties kan de gaslevering deze zomer verder verminderen. Noorwegen is na het wegvallen van Russisch gas de belangrijkste leverancier van aardgas aan Europa. Eventuele productiebeperkingen vanuit Noorwegen kunnen ervoor zorgen dat de gasprijzen nog verder stijgen.

Volgens analisten van energiespecialist ICIS ligt het gasverbruik deze maand al 17 procent hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Dit komt vooral door de toegenomen vraag van huishoudens en bedrijven als gevolg van de koude winterperiode. De kou dwingt mensen om hun verwarming langer en harder te laten draaien, wat een directe impact heeft op de gasreserves.

Consumenten voelen de impact mogelijk later

Op korte termijn zullen consumenten de prijsstijging nog niet direct merken op hun energierekening. Dit komt doordat veel huishoudens momenteel een vast energiecontract hebben of profiteren van relatief stabiele tarieven bij hun energieleverancier.

Toch waarschuwen energie-experts dat de hogere gasprijzen uiteindelijk kunnen worden doorberekend in nieuwe contracten. Zodra leveranciers hun gas duurder moeten inkopen, zullen zij deze kosten via nieuwe contracten doorberekenen aan hun klanten. Dit kan vooral problematisch zijn voor mensen die binnenkort een nieuw energiecontract moeten afsluiten.

Hoewel de huidige gasprijs van 58 euro per megawattuur hoog lijkt, ligt deze nog ver onder de recordprijzen van 2022. Destijds steeg de gasprijs boven de 340 euro per megawattuur als gevolg van zorgen over de Russische leveringsproblemen. De situatie nu is minder extreem, maar de stijgende trend baart wel zorgen.

Dreigende importheffingen op LNG vanuit de VS

Een andere factor die de gasprijzen in de toekomst mogelijk verder opdrijft, is de dreiging van importheffingen op LNG (vloeibaar aardgas) vanuit de Verenigde Staten. Europa is voor een aanzienlijk deel afhankelijk van deze LNG-importen, vooral sinds de Russische gasleveringen zijn afgenomen. De Amerikaanse regering overweegt importheffingen om de binnenlandse gasprijzen stabiel te houden, maar dit zou voor Europa een serieuze uitdaging kunnen vormen.

Als LNG duurder wordt, zullen Europese landen moeten zoeken naar alternatieve leveranciers, wat niet eenvoudig is. Gas uit het Midden-Oosten en Azië kan uitkomst bieden, maar de logistieke kosten en transporttijd maken deze optie minder aantrekkelijk. Hierdoor kan de gasprijs in Europa verder stijgen en worden Europese huishoudens uiteindelijk met hogere energierekeningen geconfronteerd.

Wat kunnen consumenten verwachten?

Hoewel de gasprijzen momenteel stijgen, is er nog geen directe reden tot paniek. Overheden en energiebedrijven houden de situatie nauwlettend in de gaten en proberen maatregelen te treffen om te voorkomen dat consumenten te hard geraakt worden. Toch is het verstandig voor huishoudens om voorbereid te zijn op mogelijk hogere energiekosten in de toekomst.

Mogelijke oplossingen voor consumenten zijn onder meer het afsluiten van een vast energiecontract om prijsstijgingen tijdelijk te vermijden, of het verder verlagen van het gasverbruik door te investeren in isolatie en energiezuinige verwarmingssystemen. Ook het gebruik van elektrische alternatieven, zoals warmtepompen, kan op de lange termijn helpen om minder afhankelijk te zijn van aardgas.

Conclusie

De gasprijzen in Europa zijn gestegen naar het hoogste niveau in twee jaar, voornamelijk door de aanhoudende kou en de dreiging van importheffingen op LNG vanuit de VS. Hoewel huishoudens op korte termijn nog geen grote gevolgen merken, kunnen hogere gasprijzen in de toekomst leiden tot duurdere energiecontracten. Daarnaast blijven de Europese gasvoorraden onder druk staan door een verhoogd verbruik en mogelijke leveringsproblemen vanuit Noorwegen.

Consumenten doen er goed aan om hun energieverbruik in de gaten te houden en, waar mogelijk, voorbereidingen te treffen voor eventuele prijsstijgingen. De komende maanden zullen cruciaal zijn om te zien of de gasprijzen blijven stijgen of dat er maatregelen worden genomen om de situatie te stabiliseren. Eén ding is zeker: de energiecrisis van 2022 ligt nog vers in het geheugen en niemand wil een herhaling daarvan meemaken.