Algemeen
Experts maken zich grote zorgen over de jeugd: Basisvaardigheden verdwijnen door smartphones!
Steeds vaker klinkt de zorgwekkende opmerking dat de jeugd niet meer weet hoe basisvaardigheden werken. Ouderen kijken met verbazing toe hoe jongeren worstelen met eenvoudige taken zoals het aflezen van een analoge klok, het openen van een melkpak of zelfs het correct gebruiken van een papieren kaart. Voor veel ouderen is deze verandering onbegrijpelijk en leidt het tot frustratie en onbegrip.
Analoge klokken: een vergeten kunst
Waar oudere generaties zijn opgegroeid met klokken met wijzers, blijkt dit voor de huidige jeugd steeds minder vanzelfsprekend. Veel scholen melden dat leerlingen moeite hebben met het aflezen van analoge klokken en daarom steeds vaker overstappen op digitale tijdsaanduidingen. Dit probleem wordt door leraren deels toegeschreven aan het gebruik van smartphones, waarop de tijd altijd digitaal wordt weergegeven. Hierdoor is de noodzaak om de stand van de wijzers te begrijpen grotendeels verdwenen.
Basisvaardigheden verdwijnen
Naast het niet kunnen klokkijken, merken ouderen op dat jongeren moeite hebben met andere alledaagse taken. Een melkpak openen zonder alles onder te morsen blijkt voor velen een uitdaging. Ook simpele vaardigheden zoals handmatig schrijven of het lezen van een kaart zonder GPS worden steeds minder beheerst. Waar vroeger praktische vaardigheden een vast onderdeel waren van het dagelijks leven, lijken deze bij de jongere generaties verloren te gaan.
Volgens experts ligt de oorzaak hiervan bij de toenemende afhankelijkheid van technologie. Smartphones en andere digitale hulpmiddelen nemen veel taken over die vroeger op een praktische manier werden aangeleerd. Kinderen groeien op met touchscreens en spraakgestuurde technologie, waardoor handmatige vaardigheden steeds minder worden ontwikkeld.
Een eigen taal
Een ander aspect dat ouderen moeilijk begrijpen, is de taalverandering onder jongeren. Afkortingen, emoji’s en nieuwe internetwoorden zorgen ervoor dat traditionele communicatievaardigheden achteruitgaan. Veel ouderen geven aan dat ze gesprekken met jongeren soms nauwelijks kunnen volgen door de vele nieuwe termen en straattaal die gebruikt worden. Dit creëert een kloof tussen generaties en zorgt ervoor dat communicatie tussen jong en oud steeds lastiger wordt.
Smartphones als boosdoener
Veel critici wijzen naar smartphones als de grote oorzaak van deze ontwikkelingen. Door de constante toegang tot technologie is er steeds minder behoefte om basisvaardigheden onder de knie te krijgen. Informatie is met een paar klikken beschikbaar, navigeren gebeurt via apps en zelfs boodschappen bestellen kan tegenwoordig volledig digitaal. Hierdoor wordt de noodzaak om zelfstandig basisvaardigheden te beheersen steeds kleiner.
Ouderen, die gewend zijn om handmatig klokkijken, kaarten lezen en eenvoudige huishoudelijke taken uit te voeren, kijken met ongeloof toe hoe jongeren worstelen met deze alledaagse zaken. Sommigen pleiten voor het herintroduceren van praktische lessen op scholen, waarin basisvaardigheden zoals klokkijken, kaartlezen en handschrift worden geoefend.
Conclusie
De kloof tussen jong en oud wordt steeds groter naarmate technologie een dominantere rol speelt in het dagelijks leven. Waar ouderen praktische vaardigheden als vanzelfsprekend beschouwen, lijken deze voor de jeugd steeds minder relevant te worden. De vraag blijft of deze trend zich doorzet of dat er een tegenreactie komt waarin basisvaardigheden opnieuw belangrijk worden gemaakt in het onderwijs. Eén ding is zeker: de invloed van smartphones op de jeugd is niet te ontkennen en blijft een veelbesproken onderwerp onder oudere generaties.
Algemeen
Ilse (55) verloor haar been door botkanker: ‘Been weg, baan weg, man weg – maar niet mijn veerkracht!
Ilse van Hooijdonk (55) kreeg in 2014 de diagnose botkanker, een diagnose die haar leven ingrijpend zou veranderen. Ruim tien jaar later gaat ze ‘springend door het leven’. Letterlijk, want ze mist haar rechterbeen, heup en een deel van haar bekken. Ondanks de enorme tegenslagen is ze niet bij de pakken neer gaan zitten.
Laatste stappen en onwerkelijke realiteit
Ilse herinnert zich haar laatste stappen nog haarscherp. “Samen met mijn gezin liep ik van de auto naar mijn ziekenhuisbed,” vertelt ze. “Vooraf had ik geoefend voor de spiegel, met een handdoek voor de rechterkant van mijn lijf. Hoe zou het eruitzien als daar niets meer zat?” Maar niets kon haar voorbereiden op de realiteit. “Toen ik wakker werd uit de narcose en het onder het laken helemaal plat was, voelde dat onwerkelijk.”
Toch was er iets wat haar op de been hield: een enorme oerkracht. “Ik heb iedereen om me heen getroost. ‘Komt wel goed’, zei ik. ‘Dan ga ik toch gewoon springend door het leven?’” Haar kinderen, destijds 15 en 17 jaar oud, beloofde ze dat ze geen zielige, invalide moeder zou worden. En die belofte heeft ze waargemaakt. “Ik ga nooit de deur uit zonder krukhoezen die matchen bij mijn outfit, en zelfs mijn rolstoel heb ik gepimpt. Daardoor spreken mensen me makkelijker aan. Vroeger kreeg ik complimenten over mijn mooie ogen, nu over mijn bijzondere wielen, haha.”
Van diagnose tot amputatie
Toen Ilse in 2014 hoorde dat ze botkanker had, stortte haar wereld in. “Ik dacht: dit is het einde.” Gelukkig kon de tumor operatief verwijderd worden en revalideerde ze, waarna ze haar oude leven weer probeerde op te pakken. Maar drie jaar later kreeg ze opnieuw slecht nieuws. “De tweede keer dat je hoort dat je kanker hebt, is nog steeds een schok. Maar ergens houd je er rekening mee.” In 2018 werd ze voor de derde keer geconfronteerd met de ziekte. “Ik voelde me sterk en wist dat ik geen keuze had. Bovenaan mijn verlanglijstje stond: LEVEN. Om een kans te maken, moest ik mijn been offeren.”
Een ‘robotbeen’ dat niet werkt
Na haar revalidatietraject kreeg Ilse een high-tech prothese: een ‘robotbeen’ met een mechanische heup, elektrische knie en flexibele enkel. Maar dat bleek geen succes. “Het ding staat nu in een hoek van mijn slaapkamer. Lopen met de prothese doet pijn en een klein duwtje laat me als een plank omvallen.”
In plaats daarvan gebruikt Ilse haar rolstoel en handbike. “Binnen gebruik ik krukken. Ik ben zelfstandig, loop gerust met een wasmand twee trappen op naar zolder. Het is pittig, maar ik heb positieve genen. Ik zeg bijna nooit dat ik iets niet kan, ik probeer het gewoon.”
Verlies op alle fronten
Ilse heeft niet alleen haar been verloren, maar ook haar baan. “Ik grapte weleens: straks gaat mijn man ook nog weg. En dat gebeurde ook.” Haar kinderen vlogen uit en net toen ze haar nieuwe leven enigszins op de rit had, kreeg ze opnieuw een klap: binnen drie weken verloor ze beide ouders. “Iedereen krijgt tegenslagen, maar soms denk ik: kan het één keer mijn deur voorbijgaan?”
Steun van lotgenoten
Wat Ilse enorm heeft geholpen, is lotgenotencontact. Ze vond steun bij de IPSO centra, waar ze yogalessen en mindfulnesstrainingen volgde en sprak met ervaringsdeskundigen. “Ik heb lieve mensen om me heen, maar uiteindelijk draag je deze ziekte toch alleen. Daarom is het fijn om te praten met mensen die écht begrijpen wat je doormaakt.” Inmiddels is ze zelf vrijwilliger geworden bij IPSO.
Levenslessen en hoop delen
Ilse deelt haar verhaal in het boek Levenslessen, dat op Wereldkankerdag verschijnt. IPSO, de brancheorganisatie achter de inloophuizen, nam het initiatief voor het boek om anderen een hart onder de riem te steken. “Ik wil laten zien dat er hoop is. Dat ik nog steeds een leuk leven leid, ook met één been. Dat ik weer kan stralen.”
Daarnaast schrijft Ilse op haar eigen blog (ilsevanhooijdonk.nl). “Het leven na kanker is als een berg. In het begin denk je: ik kom nooit boven. Maar als je het stap voor stap doet, kom je steeds dichter bij de top.”
Letterlijk een berg beklimmen
Eind juni wil Ilse die metafoor werkelijkheid maken. Ze gaat met haar handbike een echte berg beklimmen. “Nu voelt dat onmogelijk, maar met elke training kom ik dichterbij. Op de top wil ik mijn rugzak vol ellende achterlaten, zodat ik verder kan met nieuwe energie.”
Ondanks alles blijft ze hoopvol. “Ik hoop dat het me gegund is om gezond oud te worden. En wie weet, zelfs met een nieuwe liefde.”
Dit bericht op Instagram bekijken