Algemeen
Enorm grote zorgen om Sam Bettens
Sam Bettens bezorgd over mensenrechten in de VS: “Wat als jonge mensen dit normaal gaan vinden?”
De Verenigde Staten maken momenteel een periode door waarin mensenrechten voor minderheidsgroepen onder druk staan. Die ontwikkeling baart velen zorgen – ook Sam Bettens, de Belgische zanger die al jarenlang in de VS woont. Hoewel hij persoonlijk nog weinig directe gevolgen ervaart, ziet hij de politieke koers in het land met lede ogen aan. Vooral de gevolgen voor jongeren en kwetsbare groepen houden hem bezig.
Tijdens een openhartig interview in het radioprogramma Spijkers met Koppen op NPO Radio 2 sprak Bettens zich uit over zijn groeiende ongerustheid. Als transman voelt hij zich nauw betrokken bij de recente ontwikkelingen, waarbij vooral de retoriek vanuit de politiek hem raakt.
Nieuwe realiteit sinds politieke machtswisseling
De aanleiding voor zijn zorgen is de koers die de Amerikaanse overheid sinds de verkiezingen is ingeslagen. Sinds het aantreden van een nieuwe president zijn er maatregelen genomen die de rechten van transgender personen beperken. Dat gaat van wetgeving tot publieke uitspraken, die volgens Bettens een klimaat creëren waarin uitsluiting en onbegrip worden genormaliseerd.
Een van de maatregelen die tot veel ophef heeft geleid, is het besluit om transpersonen uit te sluiten van het Amerikaanse leger. Ook zijn er voorstellen gedaan om trans vrouwen onder te brengen in mannengevangenissen, en om transgender sporters te weren van internationale sportevenementen, waaronder de Olympische Spelen. Volgens critici gaat het hier niet alleen om beleidskeuzes, maar om een bredere boodschap: deze mensen zouden er volgens de politiek “niet mogen zijn”.
Voor Sam Bettens, die zich jarenlang heeft ingezet voor meer begrip en acceptatie rondom genderidentiteit, voelt dit als een forse stap terug. “Ik ben er niet immuun voor,” zegt hij in het interview. “Het raakt me, ook al had ik niet verwacht dat het me zó zwaar zou vallen.”
Wonen in een progressieve staat
Sam Bettens woont in Californië, een staat die bekendstaat om haar vooruitstrevende wetgeving en tolerante klimaat. Daardoor merkt hij in het dagelijks leven voorlopig nog weinig van de politieke maatregelen die op federaal niveau worden doorgevoerd. Toch neemt dat zijn bezorgdheid niet weg. Integendeel – hij vreest vooral voor mensen in minder veilige staten, waar de nieuwe koers sneller en harder gevoeld wordt.
“Persoonlijk voel ik me nog beschermd. Maar ik ben vooral bang voor jonge mensen, en voor transpersonen die in conservatievere staten wonen,” vertelt hij. “Wat doet het met hen als de hoogste politieke leider openlijk zegt dat ze er niet mogen zijn?”
De kracht – en het gevaar – van woorden
Voor Bettens is het niet alleen de wetgeving die zorgwekkend is, maar ook de toon waarop over LGBTQ+-personen wordt gesproken. Hij benoemt expliciet de impact van taal en het voorbeeld dat leiders stellen. “Woorden hebben kracht,” zegt hij. “Als jonge mensen horen dat de president zegt dat transpersonen niet mogen meedoen of bestaan, dan kan dat hun beeld van normaal gedrag compleet veranderen.”
Die taalgebruik kan volgens hem leiden tot onverdraagzaamheid en zelfs tot discriminatie op straat, in scholen en op de werkvloer. “Als iemand met zo’n invloed dingen zegt die uitsluiten of ontkennen, dan krijgen anderen het idee dat zij dat ook mogen doen. En dan wordt het gevaarlijk.”
Een stem van ervaring
Sam Bettens heeft zelf een lange weg afgelegd in zijn persoonlijke zoektocht naar identiteit en aanvaarding. Zijn coming-out als transman in 2019 maakte veel los, zowel in België als internationaal. Sindsdien gebruikt hij zijn bekendheid om zich uit te spreken over thema’s als gelijkheid, respect en mentale gezondheid.
Juist vanwege die achtergrond komt het huidige politieke klimaat harder binnen. “Ik heb geleerd mezelf te aanvaarden. Maar nu hoor ik opnieuw dat ik volgens sommigen niet besta. En dat komt aan. Meer dan ik dacht.”
Zijn openheid is voor veel mensen een bron van herkenning en steun. Toch benadrukt hij dat hij vooral spreekt vanuit zijn bezorgdheid voor anderen. “Ik red me wel. Maar ik denk aan al die jongeren die nog middenin hun worsteling zitten. Zij hebben een veilige omgeving nodig – en dat dreigt nu af te brokkelen.”
Hoop en verbinding blijven nodig
Ondanks de zorgen blijft Bettens geloven in de kracht van verbondenheid en het belang van blijven spreken. In het interview roept hij op tot dialoog, tot empathie en tot het erkennen van ieders bestaansrecht. “Wat we nodig hebben, is een samenleving waarin je mag zijn wie je bent. Waar jongeren niet hoeven te twijfelen of hun gevoel er mag zijn.”
Daarvoor is volgens hem niet alleen politiek leiderschap nodig, maar ook moed van gewone mensen. “We moeten blijven opkomen voor elkaar. Dat begint in de klas, op de werkvloer, aan de keukentafel. Daar kunnen we het verschil maken.”
Tot slot
De woorden van Sam Bettens zijn geen politiek manifest, maar een persoonlijke reflectie op een veranderend klimaat. Zijn boodschap is helder: wees waakzaam, wees empathisch en wees een veilige haven voor wie het nodig heeft. Want wat vandaag gezegd wordt door een leider, kan morgen invloed hebben op het leven van een kind dat zoekt naar wie het is.
In een wereld die snel verandert, en waar debatten vaak fel en gepolariseerd zijn, blijft zijn stem een warme, menselijke herinnering aan wat echt telt: erkenning, veiligheid en de vrijheid om jezelf te zijn.
De elektrische oven: een verborgen grootverbruiker in de keuken
Veel mensen denken bij het energieverbruik in de keuken meteen aan de koelkast. Die staat dag en nacht aan en lijkt daardoor de grootste verbruiker. In werkelijkheid is dat vaak niet het geval. De elektrische oven is verantwoordelijk voor een veel groter deel van het stroomverbruik dan de meeste huishoudens beseffen. Dit apparaat gebruikt in korte tijd een hoog vermogen, wat de elektriciteitsrekening flink kan beïnvloeden.
Waarom verbruikt een elektrische oven zoveel stroom?
Een elektrische oven heeft een vermogen tussen 2000 en 5000 watt. Dat is aanzienlijk meer dan de meeste andere keukenapparaten. Zodra de oven opwarmt, verbruikt hij in korte tijd een grote hoeveelheid elektriciteit. Tijdens het hele bakproces blijft het stroomverbruik hoog, omdat de verwarmingselementen continu actief zijn om de temperatuur stabiel te houden.
Bij apparaten zoals een koelkast of wasmachine wordt het stroomverbruik verdeeld over meerdere cycli. Een koelkast schakelt bijvoorbeeld regelmatig uit zodra de gewenste temperatuur is bereikt. De oven doet dat niet, waardoor het verbruik per gebruiksbeurt veel hoger ligt.
Een eenvoudig voorbeeld laat het verschil zien. Een oven die 200 uur per jaar wordt gebruikt, verbruikt ongeveer 224 kWh. Dat komt overeen met het verbruik van ruim 60 koelkasten die een heel jaar aanstaan. Hoewel de koelkast continu werkt, heeft deze een lager vermogen (gemiddeld 100 watt) en een veel efficiënter energiegebruik.
Wat betekent dit voor de elektriciteitsrekening?
Bij elk gebruik stijgt het verbruik van de oven direct. Hoe langer de bereiding duurt en hoe hoger de temperatuur, hoe meer energie er nodig is. Veel mensen merken dit niet direct, maar op jaarbasis telt het op. Een oven die regelmatig wordt gebruikt, kan zo enkele tientallen euro’s per jaar aan extra stroomkosten veroorzaken.
Bovendien verbruiken veel ovens ook energie wanneer ze niet actief in gebruik zijn. Digitale displays, klokjes of controlelampjes blijven vaak 24 uur per dag branden. Dat stand-byverbruik lijkt klein, maar over een heel jaar kan dit toch enkele kilowatturen extra opleveren. Wie de oven langdurig niet gebruikt, kan daarom het beste de stekker uit het stopcontact halen.
Een ander belangrijk punt is de efficiëntie van het gebruik. Een oven die leeg voorverwarmt of vaak wordt geopend tijdens het bakken, gebruikt onnodig veel energie. Kleine aanpassingen in uw kookgedrag kunnen al snel verschil maken op de jaarrekening.
Praktische tips om het energieverbruik van uw oven te verlagen
U kunt het stroomverbruik van de elektrische oven eenvoudig beperken zonder aan comfort of kookplezier in te boeten. Hieronder vindt u praktische en effectieve tips die u direct kunt toepassen.
1. Beperk het voorverwarmen
Zet de oven pas aan als het gerecht klaar is om erin te gaan. Voorverwarmen is niet altijd nodig, zeker niet bij gerechten die een langere bereidingstijd hebben. Zo voorkomt u dat de oven minutenlang energie verspilt zonder resultaat.
2. Bak meerdere gerechten tegelijk
Maak optimaal gebruik van de warmte door meerdere gerechten tegelijkertijd te bereiden. Denk aan het combineren van brood en ovenschotels, of het afbakken van meerdere porties tegelijk. Dit verhoogt de efficiëntie per gebruiksbeurt.
3. Houd de ovendeur gesloten tijdens het bakken
Elke keer dat de deur opengaat, daalt de temperatuur met 10 tot 20 graden. De oven moet dan opnieuw energie gebruiken om de juiste temperatuur te bereiken. Controleer daarom via het raampje in de deur in plaats van deze te openen.
4. Gebruik de restwarmte
Schakel de oven een paar minuten voor het einde van de baktijd uit. De aanwezige restwarmte is vaak voldoende om het gerecht perfect af te maken. Zo bespaart u elke keer een beetje stroom.
5. Houd de oven schoon
Een vuile oven warmt minder efficiënt op. Vet- of etensresten op de wanden verminderen de warmtegeleiding. Regelmatig schoonmaken met milde schoonmaakmiddelen zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en een lager energieverbruik.
6. Haal de stekker eruit bij langdurig niet-gebruik
Als u de oven enkele dagen of weken niet gebruikt, is het beter om hem volledig los te koppelen. Zo voorkomt u onnodig stand-byverbruik.
Hoe groot is de besparing?
De besparing hangt af van uw gebruiksgewoonten. Wie regelmatig bakt en bovenstaande tips volgt, kan jaarlijks tussen 20 en 40 procent minder energie verbruiken met de oven. Bij de huidige stroomprijzen kan dit tot wel tientallen euro’s per jaar schelen.
Ook kleine gewoonten hebben effect. Minder voorverwarmen, de deur dichthouden of gerechten slim combineren kan in totaal enkele tientallen kilowatturen per jaar besparen. Dit draagt niet alleen bij aan lagere kosten, maar ook aan een bewuster energiegebruik in huis.
Efficiënter koken begint met inzicht
Het energieverbruik van een elektrische oven is geen reden om hem niet meer te gebruiken. Bewust omgaan met het apparaat is voldoende om onnodige verspilling te voorkomen. Moderne ovens beschikken bovendien over energiezuinige standen en snelle opwarmfuncties. Wie kiest voor een nieuw model, kan letten op het energielabel. Een oven met label A++ of A+++ gebruikt aanzienlijk minder stroom dan oudere types.
Daarnaast kunt u ook andere keukenapparaten slimmer gebruiken. Zet bijvoorbeeld de afzuigkap alleen aan tijdens het koken, gebruik de magnetron voor kleine opwarmtaken, en laat de vaatwasser draaien wanneer hij volledig gevuld is.
Conclusie
De elektrische oven is een van de meest energie-intensieve apparaten in huis. Met vermogens tot 5000 watt kan het stroomverbruik snel oplopen, vooral bij langdurig of veelvuldig gebruik. Door bewuster te bakken, restwarmte te benutten en onnodige verbruiksmomenten te vermijden, kunt u de energiekosten in de keuken aanzienlijk verlagen.
Met deze eenvoudige gewoonten geniet u nog steeds van ovenmaaltijden, maar met een lagere rekening en een duurzamer huishoudbudget.