Iddo Kemp (63), de broer van de onlangs overleden Manuëla Kemp (61), heeft ervoor gekozen om niet aanwezig te zijn bij haar uitvaart. Hoewel hij zijn zus kort voor haar overlijden nog bezocht in het ziekenhuis, voelde hij zich niet op zijn plek tussen de vele bekende Nederlanders die bij de uitvaart aanwezig waren. Een moeilijke keuze, die hij ondanks aandringen van familie uiteindelijk toch maakte.

Twijfels over de uitvaart

Iddo had zijn zus al meer dan twintig jaar niet gezien toen hij haar twee weken geleden op de intensive care bezocht. In de tussentijd had hij een bewogen leven achter de rug, gekenmerkt door drugsverslavingen en zelfs een gevangenisstraf. Hierdoor was het contact met zowel Manuëla als zijn andere zus volledig verwaterd. Achteraf heeft hij daar veel spijt van.

Hoewel hij het belangrijk vond om afscheid van haar te nemen in het ziekenhuis, twijfelde hij over zijn aanwezigheid bij de uitvaart. In een interview met Story sprak hij openlijk over zijn dilemma: “Ik heb niets te zoeken tussen al die succesvolle tv-sterren. Ik denk niet dat ik me tussen hen op mijn gemak voel. (…) Ik twijfel over de uitvaart, al is het wellicht ook mooi om daar allemaal lieve dingen over Manuëla te horen.”

Op het laatste moment niet gegaan

Uiteindelijk heeft Iddo de knoop doorgehakt en besloten om niet naar de crematie te gaan. “Ik ben daar niet naartoe gegaan. Op het laatste moment durfde ik niet. Ik vond dat ik daar niet thuishoorde. Ik wilde niet in het middelpunt van de belangstelling staan. Ik heb dat ook aan Tjerk verteld.”

Zijn broer Tjerk probeerde hem nog over te halen. “Hij vond dat ik me daar niet veel van aan moest trekken en gewoon moest komen. ‘Het is wel jouw zus.’ Maar weet je, ik heb afscheid van Manuëla kunnen nemen in het ziekenhuis. Het was beter voor mijn gemoedsrust niet naar haar crematie te gaan.”

Spijt en gemiste tijd

Hoewel hij fysiek niet aanwezig was bij de uitvaart, heeft Iddo op zijn eigen manier stilgestaan bij het verlies van zijn zus. “Ik heb haar single Slapeloze Nachten gedraaid,” vertelt hij. Dit nummer, dat Manuëla bekendheid gaf, was voor hem een passende manier om haar te herdenken. “Het bracht herinneringen terug aan betere tijden, toen we nog een gezin waren.”

Toch blijft de spijt knagen. “Had ik maar eerder contact met Manuëla of Tjerk gezocht. Erg stom. Dat kunnen we nooit meer terugdraaien.”

De keuze van Iddo om niet aanwezig te zijn bij de uitvaart zal wellicht niet door iedereen begrepen worden, maar voor hem was het de juiste beslissing. Hij heeft op zijn eigen manier afscheid genomen van zijn zus en moet nu leren leven met de gemiste tijd die hij nooit meer kan inhalen.

Familiebanden en verstoorde relaties

De relatie tussen Iddo en zijn zussen was jarenlang moeizaam. Zijn verslavingen en problemen met justitie zorgden ervoor dat hij langzaam maar zeker uit hun leven verdween. “Toen ik in de gevangenis zat, hield ik mezelf voor dat het ooit weer goed zou komen. Maar als je eenmaal zo lang weg bent geweest, is het moeilijk om de draad weer op te pakken.”

Toen Manuëla ziek werd, besefte Iddo dat er weinig tijd over was om het contact te herstellen. “Ik dacht: dit is mijn kans om haar nog te zien, om nog iets goed te maken. Maar twintig jaar afstand kun je niet in een paar minuten overbruggen.” Zijn bezoek aan haar op de intensive care was emotioneel. “Ze lag daar, zo kwetsbaar. Ik wist niet of ze me hoorde, maar ik heb haar verteld dat het me spijt.”

Bekende Nederlanders en ongemak

Eén van de voornaamste redenen waarom Iddo uiteindelijk niet naar de uitvaart ging, was de aanwezigheid van bekende Nederlanders. “Ik had het gevoel dat ik er niet thuishoorde. Dit waren mensen uit haar leven, niet uit het mijne. Ze kenden haar als presentatrice, als zangeres, als publieke figuur. Maar ik kende haar als mijn zus.”

Hij was bang dat zijn aanwezigheid tot ongemakkelijke situaties zou leiden. “Wat moest ik zeggen tegen die mensen? ‘Hoi, ik ben de broer die twintig jaar niet in haar leven was?’ Ik voelde me er gewoon niet prettig bij.”

Hoe verder na het verlies?

Het overlijden van Manuëla heeft Iddo aan het denken gezet. “Ik wil niet nog een keer meemaken dat ik een geliefde verlies en spijt heb dat ik er niet voor ze was.” Hij heeft sindsdien meer contact gezocht met familie en vrienden. “Ik besef nu pas hoe belangrijk die banden zijn.”

Toch blijft het gemis groot. “Ik zal Manuëla nooit meer kunnen spreken. Dat is iets waar ik mee zal moeten leven.” Of hij achteraf toch liever naar de uitvaart was gegaan? “Misschien. Maar ik heb haar op mijn eigen manier herdacht. En ik hoop dat ze dat zou begrijpen.”