Een ontspannen vakantie naar Spanje kan vanaf 1 oktober gepaard gaan met een flinke administratieve last, nu de Spaanse overheid nieuwe regels heeft ingevoerd. Deze regelgeving verplicht reizigers om een aanzienlijke hoeveelheid persoonlijke informatie te verstrekken bij het boeken van hun verblijf. Of je nu verblijft in een hotel, bungalowpark, camping of een auto huurt, aanbieders in Spanje worden verplicht om een lijst van 30 tot 40 gegevens van hun gasten te verzamelen. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de reizigers zelf, die deze informatie binnen 24 uur na het boeken moeten aanleveren.

Deze nieuwe maatregelen hebben als doel om de veiligheid te waarborgen, maar worden door velen als belastend en onnodig ervaren. Het verzamelen van persoonlijke gegevens in een dergelijke omvang is ongekend voor een toeristische bestemming en roept bij veel vakantiegangers vragen op over de proportionaliteit en effectiviteit van de maatregel.

Een van de eerste reizigers die de nieuwe regels ondervond, vertelt over zijn ervaring bij het boeken van een hotel in Spanje voor een vakantie in december. “Ik was bijna 40 minuten bezig om alle gevraagde informatie voor twee personen in te vullen en op de juiste manier aan te leveren,” aldus de reiziger. “Dit is niet gewoon een simpele vragenlijst zoals je misschien gewend bent van andere reizen. Het is een uitgebreide verzameling aan gegevens die je moet verstrekken, veel meer dan even je naam en paspoortnummer.”

Dit proces lijkt te veel te vragen van reizigers, vooral voor een vakantie waarbij ontspanning centraal zou moeten staan. De verwachting is dat veel mensen het lastig zullen vinden om binnen de gestelde termijn alle gegevens aan te leveren. Het kan ook een negatief effect hebben op de toeristenindustrie in Spanje, omdat mensen mogelijk een alternatieve vakantiebestemming zullen overwegen om dergelijke rompslomp te vermijden.

Deze nieuwe regels maken deel uit van een bredere Europese trend om maatregelen in te voeren ter bestrijding van terrorisme. Spanje volgt hierin het voorbeeld van andere landen. Zo heeft Duitsland recentelijk grenscontroles ingevoerd, en ook in het Verenigd Koninkrijk moeten reizigers sinds kort een elektronisch toegangsbewijs aanvragen voordat ze het land mogen betreden. Hoewel deze stappen worden gerechtvaardigd door veiligheidszorgen, worden ze door veel critici als buiten proportie gezien.

Radstake, een frequent reiziger en ondernemer, uit zijn zorgen over de nieuwe regelgeving in Spanje. “Niemand is tegen maatregelen die terrorisme moeten voorkomen, maar deze specifieke eisen slaan de plank volledig mis. Je gaat echt geen terroristen tegenhouden door vakantiegangers te vragen om hun volledige persoonlijke gegevens in te vullen voor ze op vakantie gaan.”

Volgens hem is het vooral de hoeveelheid gegevens die gevraagd wordt, die vragen oproept. “Een paspoortnummer of enkele basisgegevens is begrijpelijk, maar hier gaat het om een waslijst aan persoonlijke informatie die je moet overhandigen. Het voelt als overregulering en roept zorgen op over privacy.”

Een ander punt van zorg is de impact die deze regels kunnen hebben op het vrij verkeer van personen binnen Europa. Het vrije verkeer van mensen en goederen is een van de belangrijkste pijlers van de Europese Unie en bestaat al bijna 30 jaar. Gedurende die tijd zijn grenscontroles grotendeels verdwenen, waardoor Europeanen zonder veel obstakels van het ene naar het andere land kunnen reizen.

De nieuwe maatregelen, zowel in Spanje als in andere Europese landen, lijken echter een stap terug te zijn in deze ontwikkeling. Radstake hoopt dat de Nederlandse overheid in gesprek zal gaan met de Spaanse autoriteiten om deze regels te versoepelen of zelfs in te trekken. “Vrij reizen binnen Europa is een groot goed dat we moeten behouden. Dit soort maatregelen brengt dat in gevaar,” zegt hij.

Toch blijft het onzeker of er snel verandering zal komen. De Nederlandse Asielminister Marjolein Faber heeft eerder al aangegeven dat ook Nederland de mogelijkheid overweegt om grenscontroles in te voeren. Dit zou, net als in Spanje, onderdeel zijn van maatregelen om de veiligheid te vergroten en mogelijke dreigingen van terrorisme in te dammen.

“Het is zorgwekkend,” vervolgt Radstake. “We zijn zo gewend geraakt aan de vrijheid van reizen binnen Europa. Je hoeft je paspoort niet eens te laten zien bij de meeste grensovergangen. Nu voelt het alsof die vrijheid onder druk staat, en dat is iets waar we als Europeanen zuinig op moeten zijn.”

Met de groeiende zorgen over veiligheid en de impact van terrorisme dreigt de toekomst van vrij reizen binnen Europa te veranderen. De maatregelen die Spanje invoert, kunnen slechts het begin zijn van een bredere trend binnen het continent waarbij landen meer gegevens eisen van reizigers en grenscontroles strenger worden. Voor vakantiegangers betekent dit meer tijd en moeite voordat ze van hun vakantie kunnen genieten, maar voor de Europese Unie roept het bredere vragen op over de balans tussen veiligheid en vrijheid.

Zolang deze maatregelen van kracht blijven, zullen reizigers die naar Spanje willen gaan, zich moeten voorbereiden op een intensiever boekingsproces, waarbij hun persoonlijke gegevens een centrale rol spelen. Dit kan leiden tot ongemakken, maar de vraag blijft of het ook daadwerkelijk bijdraagt aan een veiliger Europa.