Algemeen
De Vliegende Hollander: Hoe zit het nou met de zeemanslegende?
De Vliegende Hollander is een bekende zeemanslegende over een spookschip dat nooit meer kan aanleggen. Het verhaal stamt uit de maritieme cultuur van de 17e eeuw. De oudste bewaarde bronnen verschijnen pas aan het einde van de 18e eeuw.
De vrouw die achterbleef
In latere Nederlandse bewerkingen krijgt de kapitein een vrouw. Haar naam is vaak Catharina. In de Efteling-vertelling staat zelfs het dagboek van “Catharina” centraal. Bezoekers horen haar klaagzang over de afwezige echtgenoot. Dat maakt de huiselijke impact van de tocht tastbaar.
Schrijver Frederick Marryat plaatste in 1837 het thuisfront van kapitein Van der Decken in Terneuzen. Deze locatiekeuze koppelde de legende blijvend aan Zeeland en aan een herkenbaar decor aan de Westerschelde.
Sommige volkskundige bronnen noemen zelfs een verlossingsvariant. Daarin verschijnt de zoon Philip met een reliek aan boord. De kapitein knielt, waarna schip en bemanning verdwijnen en rust krijgen. Dit is geen vaste kern, maar een minder bekende tak van het verhaal.
Onenigheid aan boord
In veel vertellingen twijfelt de bemanning als het weer omslaat bij Kaap de Goede Hoop. De kapitein zwoer volgens een vroege 19e-eeuwse tekst toch door te varen, al kostte het “tot de dag des oordeels”. Dat motief verklaart de eeuwige tocht.
De Efteling-versie verbeeldt die spanning expliciet. De bemanning is “van angst de wanhoop nabij” terwijl de kapitein regels en adviezen negeert en uitvaart. Dit is een moderne interpretatie, maar sluit aan bij het bekende kernoordeel over koppigheid en risico.
Minder bekende details uit de overlevering
Brieven aan mensen die allang overleden zijn: In sommige versies probeert de spookbemanning brieven mee te geven aan passerende schepen. De adviezen aan zeelieden luiden om die post niet aan te nemen. Dit motief keert vaak terug in 19e-eeuwse teksten.
De Terneuzen-verbinding: Door Marryat werd Terneuzen vaste “thuisbasis” in populaire versies. Dat verklaart waarom lokale verhalen, museumteksten en mediaproducties deze stad blijven noemen.
Een ooggetuigenverslag uit 1881: In de scheepsreis van de latere koning George V staat een bekende notitie. In de vroege ochtend van 11 juli 1881 meldde de wacht een “rood licht” en een schip dat daarna verdween. Het logboek noemt dertien getuigen. Het incident geldt als de bekendste 19e-eeuwse melding.
Model voor de kapitein: De 17e-eeuwse VOC-schipper Barend Fokke voer uitzonderlijk snel naar Java. Latere schrijvers zagen in hem een mogelijk voorbeeld voor de legendarische kapitein. Dit is een hypothese, geen bewezen feit.
Natuurlijke verklaring: Optische verschijnselen zoals een superior mirage, beter bekend als een fata morgana, kunnen schepen vervormen of laten “zweven”. Zo’n luchtspiegeling is een plausibele bron voor spookschepen en plots verdwijnende silhouetten.
Opera en verlossingsthema: Richard Wagner maakte de legende wereldberoemd met zijn opera Der fliegende Holländeruit 1843. De kern is verlossing door trouw en opoffering. Deze insteek beïnvloedde latere Europese versies.
Hoe dacht zijn vrouw over de reis?
De bronnen uit de 18e en vroege 19e eeuw zeggen weinig over gevoelens aan het thuisfront. Pas in latere bewerkingen krijgt de echtgenote een stem. In de Efteling-interpretatie spreekt Catharina de afwezige kapitein toe. Haar woorden leggen de focus op wachten, onzekerheid en de sociale gevolgen van een lange reis. Dit sluit aan bij de historische realiteit van maandenlange tochten en beperkt contact. Het blijft wel fictie, bedoeld om het publiek een herkenbaar perspectief te geven.
Wat vond de bemanning?
Vroege Engelstalige teksten tekenen de kapitein als iemand die “zijn zin doorzette”. Latere varianten laten de bemanning twijfelen of zelfs aandringen op schuilen. De eed om de Kaap te ronden verklaart waarom hun bezwaren geen effect hadden. Het conflict tussen voorzichtigheid en doorzetten is sindsdien een vast onderdeel van de verteltraditie.
Tot slot
Misschien is dat wel de echte kracht van het verhaal: je weet nooit of je de Vliegende Hollander tegenkomt op volle zee of gewoon in Kaatsheuvel. En eerlijk, nat worden op de Efteling-attractie is toch een stuk veiliger dan een eeuwige vloek op de oceaan.
Tijdens de nieuwste aflevering van VTwonen: Weer verliefd op je huis ontstond zondagavond een opmerkelijke situatie. Het deelnemende stel Denise en René uit Hoofddorp reageerde allesbehalve enthousiast op hun vernieuwde woning. Wat normaal gesproken een moment van ontroering en blijdschap is, veranderde dit keer in een kritische evaluatie van de make-over.
Een frisse start die anders uitpakte
Het populaire woonprogramma op SBS6 staat bekend om zijn sfeervolle metamorfoses, waarbij stylistes en ontwerpers verouderde interieurs omtoveren tot moderne, stijlvolle leefruimtes. Dit keer kreeg styliste Fietje Bruijn de opdracht om de woning van Denise en René nieuw leven in te blazen. Hun keuken en woonkamer moesten een warme, eigentijdse uitstraling krijgen.
Bruijn dacht een gezellige en uitnodigende sfeer te hebben gecreëerd, met zachte tinten en natuurlijke materialen. Toch bleek het resultaat niet in de smaak te vallen bij de bewoners. Nog voor het stel het huis betrad, liet René al doorschemeren dat hij gespannen was over wat hij te zien zou krijgen. Hij vertelde dat het moeilijker was dan verwacht om de volledige controle over de inrichting uit handen te geven.
(Instagram vtwonen)
Teleurstelling bij het betreden van de woonkamer
Zodra René de vernieuwde woonkamer zag, was zijn reactie duidelijk. Hij liet meteen merken dat hij niet tevreden was met de nieuwe inrichting. De opvallende wandafwerking en de plaatsing van de meubels vielen bij hem niet in goede aarde. „Die kan er weer uit binnenkort,” zei hij resoluut. „Er stond een prachtige trap in mijn kamer, en nu is het een blok hout geworden. Ik vind het echt niet mooi.”
Presentator Kees Tol, die het programma al jaren met enthousiasme begeleidt, probeerde de sfeer wat te kalmeren. Hij vroeg René even rustig te gaan zitten en zijn mening op een andere manier te verwoorden. René antwoordde daarop dat hij niet boos was, maar het resultaat simpelweg niet bij hem vond passen. „De bank is veel te donker en staat voor het raam. Dat vind ik niet prettig. Als ik dit had gewild, had ik het zelf zo ingericht,” aldus René.
Gedeelde mening, maar ook lichtpuntjes
Zijn vrouw Denise was iets milder in haar oordeel. Zij vond het interieur „wel wat roze”, maar kon ook positieve punten benoemen. Zo was ze blij dat de oorspronkelijke vloer behouden was gebleven en dat de keuken een mooie nieuwe uitstraling had gekregen. „Daar zijn we heel blij mee,” voegde ze toe. René gaf toe dat de keuken inderdaad goed gelukt was, maar benadrukte dat hij de woonkamer als te druk en benauwd ervoer.
Reactie van het team van VTwonen
De onverwachte reactie zorgde voor verrassing bij de makers van het programma. Presentator Kees Tol liet weten dat het team altijd hoopt dat deelnemers blij zijn met het resultaat, maar dat smaken nu eenmaal kunnen verschillen. „Het liefst zien wij bewoners die enthousiast zijn, maar het kan natuurlijk gebeuren dat iemand minder tevreden is,” verklaarde hij.
Ook styliste Fietje Bruijn reageerde op de kritiek van het stel. Ze gaf aan dat ze zich had ingespannen om zoveel mogelijk rekening te houden met hun wensen, maar dat ze als ontwerper ook haar eigen visie heeft. „Ik probeer altijd een goede balans te vinden tussen stijl en persoonlijkheid. Het verbaast me een beetje dat ze zo negatief reageren, maar smaken verschillen nu eenmaal,” aldus Bruijn.
Dit bericht op Instagram bekijken
Over het programma VTwonen: Weer verliefd op je huis
Het woonprogramma is al jaren een vast onderdeel van de Nederlandse televisie. In iedere aflevering helpt een team van stylisten en ontwerpers bewoners die niet meer tevreden zijn met hun interieur. Door middel van een volledige metamorfose proberen ze ervoor te zorgen dat mensen opnieuw genieten van hun huis.
De reacties van deelnemers zijn meestal positief en emotioneel, wat het programma populair maakt bij een breed publiek. De aflevering met Denise en René laat echter zien dat niet elke make-over in de smaak valt. Toch benadrukken de makers dat authenticiteit en eerlijkheid belangrijk blijven, ook als dat betekent dat niet iedereen enthousiast reageert.
Een aflevering die stof tot praten geeft
De uitzending uit Hoofddorp zal ongetwijfeld worden herinnerd als een van de meest besproken afleveringen van het seizoen. Het toont aan dat smaak persoonlijk is en dat zelfs de meest ervaren stylisten niet altijd ieders voorkeur kunnen treffen.
Ondanks de teleurstelling van Denise en René blijft VTwonen: Weer verliefd op je huis een van de best bekeken woonprogramma’s van Nederland, dankzij de combinatie van inspiratie, vakmanschap en herkenbare emoties. De aflevering bewijst dat televisie, juist door onverwachte reacties, interessant en levensecht blijft.