Algemeen
Toen de zomer nog naar chloor rook: de verdwenen buitenbaden van Nederland

Er was een tijd waarin je op warme dagen alleen maar je handdoek hoefde te grijpen, een broodje pindakaas mee te nemen en richting het buitenbad te fietsen. Voor veel Nederlanders van vroeger stond de zomer gelijk aan lange middagen op het grasveld, afgewisseld met frisse duiken in het heldere water van het lokale openluchtzwembad. Buitenbaden waren decennialang het hart van zomerse ontspanning en gemeenschapszin.
De bloeiperiode van het buitenbad
In de eerste helft van de 20e eeuw schoten buitenbaden als paddenstoelen uit de grond. Gemeenten investeerden volop in openbare zwembaden, die niet alleen dienden voor recreatie, maar ook voor hygiëne, sport en sociale cohesie. Van de jaren 1920 tot diep in de jaren 60 werd het buitenzwembad gezien als een publieke voorziening die in elk dorp of stadswijk thuishoorde.
De baden waren vaak eenvoudig maar functioneel: een ondiep kinderbad, een diep bassin met springplank en duikplank, kleedhokjes van hout en een uitgestrekt grasveld om op te zonnen. Muziek klonk zacht uit luidsprekers, en wie geluk had, kon bij de kiosk een raketijsje of zakje zoute drop kopen. Voor veel kinderen was het de ideale plek om zwemlessen te volgen, en voor jongeren een locatie om de eerste verliefdheden te beleven.
Een plek vol herinneringen
Veel mensen koesteren nog warme herinneringen aan deze tijd. Het buitenbad was een plek waar generaties samenkwamen. Grootouders namen hun kleinkinderen mee, tieners sprongen hand in hand in het diepe en vriendengroepen verzamelden zich bij het hek zodra het bad open ging.
Voor veel Nederlanders is het buitenbad onlosmakelijk verbonden met jeugdherinneringen. De geur van zonnebrandcrème, het geluid van spetterend water en het gevoel van warme tegels onder blote voeten roepen onmiddellijk beelden op van eindeloze zomervakanties en zorgeloze dagen.
De langzame verdwijning van een traditie
Vanaf de jaren zeventig begon het aantal buitenbaden langzaam af te nemen. Er kwamen steeds meer overdekte zwembaden, die minder afhankelijk waren van het weer en jaarrond gebruikt konden worden. Tegelijkertijd veranderde het recreatiegedrag van veel mensen: men ging vaker op vakantie, bezocht pretparken of koos voor alternatieve vrijetijdsbesteding.
Daarnaast speelden ook kosten een rol. Het onderhoud van een buitenbad is intensief. Verwarming, schoonmaak, personeel en waterbeheer zijn kostbaar, zeker wanneer het aantal bezoekers daalt door koelere zomers of een korter zwemseizoen. Veel gemeenten moesten keuzes maken en kozen voor compacte, overdekte voorzieningen met lagere exploitatiekosten.
Van badkleding naar herinnering: gesloten buitenbaden
Door het hele land verdwenen iconische baden. Zwembaden als De Wilgenhoek in Zuidoostbeemster, het Twentebad in Hengelo of het openluchtbad in Ede zijn slechts enkele voorbeelden van locaties die hun poorten sloten. In sommige gevallen werden ze vervangen door moderne sportcomplexen, in andere gevallen verdween het zwembad voorgoed en werd de plek herbestemd.
Toch leven deze baden voort in verhalen en fotoalbums. Oudere generaties vertellen met glinstering in hun ogen over zomers waarin alles leek te draaien om waterpret, zon en vriendschap. De sfeer, de eenvoud en het ongedwongen karakter van die tijd hebben een vaste plek in het collectieve geheugen gekregen.
Een handvol overgebleven parels
Gelukkig zijn er nog altijd buitenbaden die fier overeind staan. In steden als Amsterdam, Groningen en Deventer blijven openluchtzwembaden een geliefd zomers uitje. Het Flevoparkbad in Amsterdam, het Sportfondsenbad in Nijmegen en het Openluchtbad Zwolle trekken elk jaar duizenden bezoekers zodra de zon zich laat zien.
Deze baden combineren het nostalgische karakter met moderne voorzieningen. Denk aan schone kleedkamers, zonneweiden, horeca en zwemactiviteiten voor jong en oud. De liefde voor het buitenzwemmen is er nog steeds, en deze locaties bewijzen dat er wel degelijk ruimte is voor traditie in een moderne tijd.
De herwaardering van het buitenbad
In de afgelopen jaren is er meer aandacht gekomen voor de culturele en sociale waarde van buitenbaden. Gemeenten, erfgoedorganisaties en bewoners zetten zich in voor het behoud van deze unieke plekken. Sommige baden worden zelfs aangemerkt als monument vanwege hun architectuur en historische betekenis.
Daarnaast groeit de interesse in buitenzwemmen als bewuste keuze voor gezondheid, natuur en gemeenschapsgevoel. Zeker in de lente en zomer is het buitenbad een plek waar jong en oud samenkomen, waar kinderen leren zwemmen, volwassenen tot rust komen en buren elkaar ontmoeten.
Conclusie: een sprong in het verleden én de toekomst
Hoewel veel buitenbaden verdwenen zijn, leeft hun geest voort in herinneringen, verhalen en de weinige locaties die nog in gebruik zijn. Ze herinneren ons aan een tijd waarin eenvoud en samenzijn centraal stonden, en waarin een dag bij het zwembad meer was dan alleen zwemmen: het was beleven, verbinden en genieten.
Met een hernieuwde waardering voor lokale recreatie, erfgoed en samenzijn lijkt het buitenbad langzaam maar zeker weer terrein te winnen. En wie weet… misschien grijpen we binnenkort weer massaal naar onze handdoek en fiets, op zoek naar die vertrouwde geur van chloor en warme zon op onze huid.

Algemeen
Schoonmoeder wordt niet toegelaten bij de geboorte van haar kleinkind – wat ze dan doet zorgt voor woede

De geboorte van een kind is een van de meest betekenisvolle gebeurtenissen in het leven van ouders. Het is een moment vol emoties, variërend van opwinding en vreugde tot spanning en onzekerheid. Voor de moeder in het bijzonder is het een intensieve en intieme ervaring, vaak gekenmerkt door pijn, doorzettingsvermogen en het delen van kwetsbaarheid met zorgverleners zoals artsen en verpleegkundigen.
Juist omdat dit een zo persoonlijk moment is, is het belangrijk dat de wensen van de moeder worden gerespecteerd als het gaat om wie aanwezig mag zijn tijdens de bevalling. Haar comfort en gevoel van veiligheid staan op dat moment voorop.
Julia’s duidelijke keuze voor haar bevallingsteam
Julia, een aanstaande moeder, had van tevoren goed nagedacht over wie zij naast zich wilde hebben tijdens de geboorte van haar eerste kind. Ze koos ervoor haar eigen moeder en haar echtgenoot, Steven, aan haar zijde te hebben. Deze beslissing leidde tot teleurstelling bij haar schoonmoeder, die niet begreep waarom haar aanwezigheid niet gewenst was.
De schoonmoeder, die een achtergrond heeft als verpleegkundige met veertig jaar ervaring, voelde zich buitengesloten en besloot hierover een brief te schrijven aan de website Slate. In de brief sprak ze haar verdriet en teleurstelling uit en vroeg ze advies over hoe ze Julia van gedachten kon laten veranderen. Ondanks pogingen om met Julia en Steven te praten, bleef de situatie ongewijzigd, en ook de ouders van Julia steunden hun dochter in haar keuze.
Publieke discussie over grenzen en respect
Toen de brief werd gedeeld op sociale media, leidde dit tot een levendige discussie. Veel lezers waren van mening dat de schoonmoeder het besluit van Julia moest respecteren. Columnist “Prudence” van Slate onderstreepte dat het bij de bevalling draait om de wensen en het welzijn van de moeder. Volgens Prudence had Julia alle recht om te bepalen wie zij bij dit intieme moment wilde betrekken.
De reacties op sociale media benadrukten eveneens het belang van het stellen van grenzen. Veel mensen vonden dat het niet aan de schoonmoeder was om invloed uit te oefenen op deze beslissing, hoe goed haar bedoelingen ook waren.
Het belang van respect en begrip
Dit verhaal maakt duidelijk hoe belangrijk het is dat familieleden de beslissingen van de aanstaande ouders ondersteunen. De geboorte van een kind is een uniek moment, waarin de emoties en behoeften van de moeder centraal moeten staan. Het is belangrijk dat familieleden hun eigen verwachtingen loslaten en zich richten op het bieden van steun op de manier die door de ouders wordt gewenst.
Uiteindelijk draait het bij een bevalling niet om de bredere familie, maar om het welzijn van de moeder en het kind. Door de wensen van de ouders te respecteren, kan iedereen bijdragen aan een positieve en liefdevolle start van het gezinsleven.